Her yıl Eylül ayının son haftası Uluslararası İşitme Engelliler Haftasıdır. Türkiye'de de binlerce işitme engelli vatandaş, karakol, mahkeme, hastane gibi temel kamu hizmetlerine erişimde hâlâ ciddi sorunlarla karşı karşıya.
Tercüman eksikliği, işaret dilinin yeterince yaygınlaşmaması ve sağır kültürüne yönelik bilgi eksikliği; işitme engelli bireylerin hem sosyal yaşamda hem de kamusal alanda görünmez kalmasına neden oluyor. Sadece iletişim değil, aynı zamanda dışlanma, ötekileştirme ve anlaşılmama gibi psikososyal sorunlar da bu durumun bir parçası.
Bursa İşitme Engelliler Derneği Başkanı Şener Baş, işitme engelli bireylerin yaşadığı sorunları İLKHA muhabiriyle paylaştı.
Baş, özellikle karakol, mahkeme, hastane ve doktor gibi temel alanlarda ciddi iletişim sorunları yaşandığını vurguladı.
"Tercümanımız yok"
Karakol, mahkeme, hastane ve doktorlarla her türlü iletişim sıkıntısı yaşadıklarını belirten Baş "Bizlerin en büyük problemi iletişimsizliktir. İşaret dili, bizim için çok büyük bir faydadır. Karakol ve doktorlarla anlaşabilmemiz için bizim için çok önemlidir. Çoğu yerlerde tercümanımız yok. İşaret dili ile ilgili bir farkındalık olursa geliştirmeyi çok istiyoruz" diye belirtti.
"Sokakta yürüdüğümüz zaman, farklı gözle bakıyorlar"
Sokakta yürürken, hareketlerden görüp bakan insanlar, hiç görmedikleri için çok farklı gözle baktıklarını söyleyen Baş " Saha kültürü öğrenmeleri gerekiyor. Komşularımız, tanıdıklarımız bizimle iletişim kurmaları için işaret dilini öğrenmelidir. Sokakta yürüdüğümüz zaman, sanki yabancı ya da canavarmışız gibi bakıyorlar. İşaret dilini öğrenenler gelip bizimle sohbet edebilirler. Aramızda hiçbir engel olmadığını, iletişim kurulabileceğini bize gösterdiler. Sokakta gördükleri zaman biz de sıkıntı yaşamayız" dedi.
"İletişim konusunda çok sıkıntı yaşıyoruz"
İletişim konusunda çok sıkıntı yaşadıklarını vurgulayan Baş " İşaret dili eğitimi bizim için çok faydalıdır. Biz işitme engellilerin çok sıkıntısı var. Konuşan ve duyanlar, bizim işaret diliyle konuştuğumuzu gördüklerinde farklı bakıyorlar. Bizim kültürümüzle ilgili hiçbir bilgileri yok. Sokakta yürürken bazı sıkıntılar yaşıyoruz. Duyanlar, bizim işaret diliyle konuştuğumuzu gördüklerinde farklı bakıyorlar. Bizler söylüyoruz: “Öğreteyim mi size kültürümüzü?” diyoruz. Birlikte vakit geçirdikten sonra daha rahat davranabiliyoruz. Çünkü onlarla bizim aramızda bir fark yok. Onlar da konuşuyor, biz de işaret diliyle konuşuyoruz" şeklinde konuştu.
"Haberlerde işaret dili tercümanlığı yapılıyor ama çok küçük"
İşaret dili eğitimi kendileri için hayati önem olduğunu ifade eden Baş " Bizler için işaret dili farkındalığı oluşturmak gerekiyor. Sokakta gördükleri zaman selam verebilirler. Tanımadığımız kişiler de olsa biz selam verebiliriz. Haberlerde işaret dili tercümanlığı yapılıyor ama çok küçük; bizim istediğimizden çok farklıdır. Ama olmadığı zaman biz sıkıntı yaşıyoruz. Dizileri izleyememe problemi yaşıyoruz. Bu sebeple dizilerde de tercümanlık eklenmesini çok isteriz" dedi.
"Mecliste bizi de ilgilendiren bir torba yasası var"
Baş, son olarak sözlerini şöyle tamamladı:
"Devletimizden bizim için faydalı olacak birkaç şey var. Özellikle de TBMM’de geçmesi gerekiyor. Çünkü bu konuda çok engel görüyoruz. Mecliste bizi de ilgilendiren bir torba yasası var. İçinde bizim için de çok faydalı olacak bir şeydir. Milletvekillerinin bunun farkında olmasını çok isteriz. Sağır okulları, çocuklar, eğitim, üniversite ve hastane gibi konular, sağırların en çok ihtiyacı olan şeylerdir. Bu yüzden bizim için önemli olan sorunların bu yasayla kabul edilmesini istiyoruz. Özellikle Cumhurbaşkanımızın bu konuda el atmasını istiyoruz" diye konuştu. (İLKHA)