İletişim çağında son 20 yılda özellikle internette yaşanan gelişmeler insanlık için bir kolaylık sağlasa da yaşanan etkileşim ile çekilen diziler, sosyal medyada üretilen içerikler ve TV ekranlarının yanı sıra internet tabanlı platformlarda yayımlanan dizler toplum ahlakını ciddi manada olumsuz etkiliyor.

Toplumun dönüşümünce ciddi etkiye sahip olan ekranların temiz olmayışı, belli toplumsal değerlere sahip olan insanları ve aile yapısını da bozarak bireyselciliği, ben merkezli bir yaşam tarzını özendiriyor.

Toplumun genel ahlak ilkelerini bozan, yozlaştıran diziler ve sosyal medya içeriklerinin olumsuz yansımaları hakkında İLKHA muhabirine konuşan Aile Danışmanı, Eğitimci ve Sosyolog Şüheda Derya Terzi, devlete, topluma ve sivil toplum kuruluşlarına düşen görevleri anlattı.

"Eksik duygular dizilerden tamamlanmaya çalışılıyor"

Yaşanan olumsuz duruma iki farklı açıdan bakmak gerektiğini söyleyen Terzi, "Son yıllarda aslında Müslümanlar için rahat bir zaman dilimi ama bir taraftan da bu zaman dilimini ne kadar acaba avantaja dönüştürüyor olduğumuzdur. Bir başka bir baktığım zaman, acaba verilen bu rahatlık beraber gafleti mi ön plana çıkıyor? Bir taraftan rahatlık var, güzel mesajlar da veriliyor ama alttan altta 25'inci kare ile bize bir şeyleri işliyorlar mı? Diye de düşünmeden edemiyoruz. Aslında baktığımızda, bir tevhid inancına sahip olanlar bir de toplumsal bir inanç sistemi var. Her iki boyuttan baktığımız zaman da ailenin,  toplumun altını oyan şeylerin olduğunu görmekteyiz. Bunu da biraz düşmanın iyi çalıştığına yormak gerekir. Baktığımızda her şey süt liman aslında alttan alta manevi değerlerimizi almak için stratejiler de oluşturuyorlar. Toplumsal olarak duygu eksikliğimiz, değersizlik hissiyatımız var. Bunları da dizilerden tamamlandığını görüyoruz. Sevgisini tamamlayamamış bir insan, televizyonda bir anne sevgisini ya da bir baba ve aile sevgisini orada tamamlıyor olabilir. Ya da eşiyle mutlu olamayan, sevgi kavramını yaşayamamış bir insan, dizilerdeki aşklarla kendini tatmin ediyor olabilir. Bu biraz bilinçaltımızla alakalı bir durum… Müthiş bir sistem kurulmuş ve bize bunu fark ettirmeden işleyerek bu zamana kadar getirmişler." dedi.

"Diziler, insanı hayal dünyasında yaşatıyor"

Toplumda genel anlamda İslamsız bir yaşantının hâkim olduğunu ancak toplumsal olarak öğrenilmiş bir İslam'ın hayatımızda var olduğunu aktaran Terzi, "Toplumda Kur'an temelli bir İslam yok. Dolayısıyla o sistem bizi daha çabuk ele geçirebiliyor. Bunun yanına duygusal açlığımız, düşüncelerimizi ifade edemediğimiz bir aile ortamı ya da toplumsal bir ortamda tamamlayamadığımız duygularımız, düşüncelerimizle bir ömür sürerken insan bir yerde bu eksiği giderme ihtiyacı hissediyor ve bunu dizilerle yapıyor. Aslında insanı bir hayal dünyasında yaşatıyor. Gerçekten uzak ömürler savruluyor. Kaldı ki zaten manevi değerlerin birçoğu alınmış durumda… Bu yaşam baktığımız zaman sadece toplumsal olarak inançlarımızı, değerlerimizi almakla kalmayıp daha derine de inebilmiş olduklarını gözlemliyoruz. Özellikle de yaş kriterini daha aşağıya indirdiler. Bir kıyafet reklamı verecekleri zaman 9-10 yaşlarındaki bir erkek çocuğunu kullanıyorlar. Burada yaşı ne kadar düşürürlerse o kadar daha rahat toplumu bozabileceklerini biliyorlar." diye konuştu.

"Kur'an merkezli akideden uzaklaşınca değerlerimizi elimizden aldılar"

Terzi, "Bugün erkek ve kız çocukları arasında fark gözetmemek adına unisex dedikleri, bir kimlik kazanmalarına müsaade etmeden evrensel bir bakış açısı geliştirdiklerine söyleyerek, kendince masum görünen bir yaklaşımla çok farklı oyunların oynandığını görüyoruz. Bir toplumu da kendi özünden uzaklaştırabilmek, bir aileyi yıkabilmek için de ne yapacaklar? Önce bu kadın erkek ayrımını ortadan kaldıracaklar. Çünkü Allah'ın yarattığı kadın ve erkeğin fıtratı ayrıdır. Bu fıtrat bozulduğunda toplum bozulur. Toplumun bozulduğu bir yerde sağlıklı bir aileden de bahsetmek mümkün değildir. Allah, Kur'an-ı Kerim'de bizden hem akılcı düşünmeyi hem de akıllı düşünmeyi istiyor. Yani hem maddiyatı düşünürken hem de ileride bunun bize dönüşünün nasıl olacağını düşünebilmemizi istiyor. Biz biraz Kur'an'ın merkezden uzaklaştık. Uzaklaşınca da toplumsal değerlerimizi, akidemizi elimizden aldılar. Bundan 20 yıl önce televizyonda kötü bir sahne görüldüğünde, izleyenler bir hayâ duyar ve bulundukları yerden çıkmak ister veya kanal değiştirmeye çalışırlardı. Bugün bakıyoruz ki ailece oturup bunlar izlenebiliyorlar. Yani her şey artık yavaş yavaş normalleşmeye başlamış durumda. Aslında algılarımıza oynadılar." şeklinde konuştu.

"Toplumda bir sorgulama, bir uyanış var"

Toplumda bir araştırma, irdelemenin oluşmaya başladığını belirten Terzi, "Baktığım zaman iki cenah görüyoruz. Birisi bizim manevi değerlerimizle yaşayan insanlar… Aslında onlar daha bilinçli, daha hassasiyetli, daha sağduyulu olması gerekirken biraz daha gaflete daldıklarını, karşı cenahın, bu duygulardan uzak yaşayanların ise algılarının daha açık olduğunu görüyoruz. Yani daha çok karşı cenahtan biraz daha uyanmalar olduğunu görüyorum. Tabii ki istisnalar var ve bizim cenahtan bu işi dert edinenler de var. Yaklaşımlarımız, her zamankinden farklı olarak yeni şeyler ortaya konulabilir. Çünkü zaman gittikçe değişiyor ve artık sürekli nasihat edilen kişide değişimin olmadığı gibi artık yeni stratejiler uygulanmalı. Bir başka açıdan da evet bir bilinçlendirme var. Gençlerimizde de farklı bir bakış açısıyla yönelme, araştırma, irdeleme, sorgulama var. Bunların içerisinde tabii ki yanlışa da düşebilme ihtimalleri var ama sonuçta bir araştırma, bir kaygı güdüyorlar. Bunun örneklerini 15 Temmuz Darbesi'nde gördük. Toplumun temelinde Allah sevgisi var. Sadece bizler bu tozları üzerinden atıp özü ortaya çıkarabilecek farkındalıklar ortaya koyabilmeliyiz." dedi.

Toplumun dönüşümünde sivil toplumun önemi

Ailenin korunması adına devlete, topluma ve sivil toplum kuruluşlarına düşen görevlerle ilgili de konuşan Terzi, son olarak şu ifadeleri kullandı:

"2025 yılı aile yılı olarak ilan edildi. Bu kapsamda bir şeyler yapılıyor ama sanki içi boş gibi… Birçok programlar yapılıyor, seminerler veriliyor ama toplumda bir değişme yok. O zaman bir şeyi eksik yapıyoruz. Bir insanın fikirlerini değiştirmek istiyorsanız önce onun kalbine dokunabilmelisiniz. Toplum içerisinde bireylerin sevgi ihtiyacını, değer görme ihtiyaçlarını gidermeden bir şeyleri vermek çok daha zor olacak. Bir insanın derinlerine inmek lazım ve derinlerine inebilecek projeler yapmak lazım. Çünkü çağımızın problemi insanın kendi delillerine inilmediği zaman yüzeysel yaşamaya başlıyor ve biraz bencilleşme, narsizimin çok daha yüksek seviyede olmasındaki faktörün bu olduğu kanaatindeyim. Devlet bazına baktığımız zaman belirli bir kalıbın dışına fazla çıkamayacaklarını düşünüyorum. Çünkü tek pencereden bir şeyler yürütülmediği kanaatindeyim. Devlet işleri geniş bir çerçeveyle yürütülüyor. Dolayısıyla ne kadarını yapabilir? Bu tartışılır. Ancak toplumda iyilerin daha aktif olması STK'lara düşen görevler var. Bunun için de bulunduğu şartlar içerisinde nasıl stratejiler üretebileceğini, nasıl alternatifler yönetebileceği önemli. Bir A modeli uygulanıyorsa mutlaka ayrıca B ve C modelleri de olmalı. Bir metottan netice alınmadığında hemen diğer metot uygulanmalı. Stratejik ve çok yönlü düşünerek hareket etmek gerekir. Biz inan insanlarız ama çağ değişiyor. Değişen çağ ile birlikte bir ayağımız sabit diğer ayağımız dünyayı dolaşabilmeli. Değerlerimize, özümüze zarar vermeden, sentez yapıp herkese ulaşabilmenin yöntemlerini bulmak gerekir." (İLKHA)