Ağır engelli yakınına bakan kişilere evde bakım parası ödeniyor. Bunun için gelir sınırı şartı söz konusu. Diğer yandan fiili olarak bakım yapılması ve kan bağı da şart. Gelir sınırı konusunda bayram ikramiyesi kafaları karıştırıyordu.
Geçen sene yapılan düzenleme ile bayram ikramiyesi nedeniyle evde bakım parasının kesilmesinin önüne geçildi. Temmuz ayından itibaren evde bakım parası enflasyon oranında zamlandı ve 1544 TL oldu. Zamlı evde bakım paraları bu aydan itibaren ödenmeye başlandı.
Nasıl alınır?
Engellilerin gündelik hayatlarını sürdürebilmeleri için başkasının bakımına muhtaç olmaları söz konusu. Engellilerin gündelik bakım hizmetlerinin genellikle kendi evlerinde ve bir akrabaları tarafından gerçekleştirildiği görülüyor. Bakım hizmetini gerçekleştiren kişiye evde bakım parası ödenebiliyor. Ancak bunun için bazı şartlar söz konusu.
Yüzde 50 engellilik
Engelliye bakan kişinin evde bakım parası alabilmesi için ilk şart, engellinin en az yüzde 50 oranında engeli olduğunun sağlık kurulu raporu ile tespit edilmesidir. Bununla birlikte, engellinin sağlık kurulu raporunda 'ağır engelli' ibaresinin yer alması şarttır. Yüzde 50'den daha düşük bir engellilik oranı tespit edilmiş ise evde bakım parası alınamaz.
Evde bakım parası alınabilmesi için engellinin sağlık kurulu raporunda bakıma muhtaç olduğunun da belirtilmesi gerekmektedir.
Akrabalık şartı
Evde bakım parası alınabilmesi için engelliye bakan kişi ile engelli arasında kan bağı bulunması şart. Engelliye bakan herkes evde bakım parası alamıyor. İlgili yönetmelik çerçevesinde üvey akrabalar da evde bakım parası alabiliyor. Engelliye bakan kişinin engelli ile aynı adreste ikamet etmesi de şart. Aksi taktirde, bakım hizmetinin tam anlamıyla yerine getirilmeyeceği düşünülerek evde bakım parası ödenmiyor.
Farklı adreste karar heyetin
Engelliye bakacak başka kişinin bulunamaması ve engellinin veya yasal temsilcisinin özel veya resmi merkezlerde bakım hizmeti almayı istememesi hâlinde, bakım hizmetleri değerlendirme heyetinin de görüşü ile bakım hizmeti her gün rahatlıkla gelinip gidilebilecek yakınlıktaki farklı adresteki akraba tarafından da verilebilir.
Evde bakım parası ne kadar?
Evde bakım parası memur maaş katsayısına endeksli. Buna göre her yıl Ocak ve Temmuz aylarında enflasyon oranındaki artış sonrası memur maaş katsayısı güncellenince evde bakım parası da artıyor. Ocak ayında 1.460 TL olan evde bakım aylığı temmuz ayından itibaren 1.544 TL oldu. Zamlı evde bakım paraları ilk kez ağustos ayında ödenecek. Evde bakım paraları bir ay sonra geride kalan ay için ödendiği için temmuz aylığı ağustos ayında zamlı olarak ödenmiş olacak.
Başvurular nereye?
Evde bakım parası ve engelli aylığı alınabilmesi için başvuruların ikamet edilen yerdeki Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı il veya ilçe müdürlüklerine yapılması gerekiyor. Evde bakım parası alınması için başvuru esnasında engellinin bulunması gerekmiyor. Gerekli belgelerle yapılan başvurular değerlendirilerek evde bakım parası bağlanması işlemleri gerçekleştiriliyor.
Gelir sınırı ne kadar?
Evde bakım parasının alınabilmesi için engellinin bulunduğu hanede kişi başına düşen gelirin asgari ücretin üçte ikisinden düşük olması gerekmektedir. Bu yıl bu sınır 1402,65 TL. Örneğin engellinin yaşadığı hanede 4 kişi yaşıyorsa evde bakım parası alınabilmesi için bu hanedeki toplam gelirin 5 bin 610 TL'yi geçmemesi gerekir. Aksi takdirde evde bakım parası alınamaz.
Bayram ikramiyesi nedeniyle kesilmez
Evde bakım parası alan kişinin yaşadığı hanede bir emekli varsa ve bu emekliye bayram ikramiyesi ödenmişse ödenen ikramiyeler gelir sınırının hesabında dikkate alınmıyor. Dolayısıyla annenin engelli çocuğuna baktığı bir hanede, babanın emekli olması halinde Kurban ve Ramazan Bayramı'nda ödenen iki ikramiye gelir hesabında dikkate alınmıyor.
Böyle olunca da evde bakım parası alan kişilerin bayram ikramiyesi almış olmaları nedeniyle bakanlığa bildirimde bulunmasına ve bu ikramiyeler nedeniyle aylıklarını kestirmelerine gerek yok.
