• BIST 100

    10609,37%-0,06
  • DOLAR

    40,42% 0,10
  • EURO

    47,29% 0,04
  • GRAM ALTIN

    4418,92% 0,18
  • Ç. ALTIN

    7046,59% 0,65

Duderya köyünün tarihçesi

02 Ekim 2022, Pazar 08:09
02 Ekim 2022, Pazar 08:09
Duderya köyünün tarihçesi
  • Dinle
  • A+
    Büyüt
  • A-
    Küçült

Duderya köyünün tarihçesi

Duderya köy merkezi; Kele Mezrası, Şikeftıya, Kulpik mezraları tarih öncesi dönemlerden beri insan topluluklarının yaşam alanı olarak benimsediği, yerleştiği, kültür ve medeniyet yarattığı, Devlet, Beylik, Mirlik kurduğu tarihi ören yerlerdir. Bu bölgelerde henüz tarihi, arkeolojik, bilimsel kazılar, araştırmalar yapılmamıştır. Bu yerler bakir tarih kültür-medeniyet alanıdır. İnsanlık tarihi bakımından çok değerli olan bu havzaların bilimsel araştırmalara açılması, kültürün tanıtılması, turizme açılması gerekir. Bu ilgisizliğe rağmen bu bölge bilimsel literatürde sıkça adındfan söz ettirmektedir. Kulp Kalesi(Kela Kulpe) Mir Muhammed ismiyle anılır. Çok sayıda mirliğe, devlete, beyliğe başkentlik etmiştir. Kulp-Kulpo-Kulpi-Kuluba isimleri uzun süre kullanılmıştır. Günümüzde halen Kulpik yerleşim yeri bir şehir harabesidir. Kulp Aşireti ismi halen kullanılır. Asur Devleti bu bölgede uzun süre hüküm sürmüştür. Kela Kulpe Asurlulara bağlı özerk bir devlettir, merkezdir. Bu bölge Kulpik, Şikeftiya, Duderya merkezden ayrı düşünülemez. Hepsi birbiriyle bağlıdır. Bu bölge maden devrini de yaşamıştır. Kale müstahkem bir kale, Kulpik mezrası pşanlı bir şehirdir.Beyaz mermerden yapılmıştır. Kilise harabeleri mevcuttur. Kaleyi besleyen gıda ambarıdır. Bu bölgeye bir dönem Hurriler ve Urartu devletleri de egemendi. Asurlular bölgede uzun süre kaldı. Bağcılığa çok önem verdiklerinden bağcılık bölgede hala mnemlidir. Kele ve Duderya’da çok çeşitli üzüm türleri mevcuttur. Başka bölgelerde bu üzüm türleri yoktur. Şarap yapımında kullanılan özel üzümler vardır. Asuriler hakimiyetinden sonra bu bölgeler Roma ve Sasani devletleri arasında sık sık yönetim değişikliği oldu. İslamiyet döneminde  Emevi, Abbasi devletleri yönetti. Ardından Kürt Mervani devleti bu bölgeye hakim oldu. Silvan, Meyafarqin Mervanilerin merkeziydi. Bu dönemde çok sayıda kültür ve medeniyet eserleri yapıldı. Yollar, köprüler, medreseler gibi. SELEHADDİNİ EYYUBİ, Meyafarqin merkez olmak üzere kaleyi ve yöresini yönetimine aldı. Bölge Moğol saldırısıyla çok tahrip oldu, yakılıp yıkıldı, yağma edildi. Mervaniler bir ara bölgedeki yetkinliğini kaybetti. Ardından Mervanilerden Mir Diyadin, Kele bölgesini alarak yöreye hakim oldu. Böylece yönetim tekrar Kürt Mervanilerinin eline geçti.   1515 yılında Osmanlı Devleti Diyarbakır’ı yönetimine aldı. Osmanlı Devleti Kürt İdrisi Bedlisi ile yaptığı anlaşma ile bölgedeki Kürt beyleri Osmanlı devletiyle dost ama bağımsız bir yönetim oldular. Yani İran’a karşı tampon bölge oldular. Şah Veled’in oğlu Ali Bey, Hüseyin Bey dönemlerinde Kulp Sancağı olarak kaldı. Kele Duderya, Kulp yönetiminin merkezi oldu. Çok sayıda köy ve nahiye Kele’ye bağlandı. Kele Miri bölgenin en muhkem kalesine sahip, en güçlü mir oldu. Uzun süre yönetimini devam ettirdi. Bugünki Kele mezrası halkı bu mirlerin torunları olarak, Kele köylüleri olarak yörede hala yaşamaktadır. Secerelerini ve menkıbelerini anlatmaktadırlar. Şeyh Ömer Duderi ve Şeyh Muhammed Duderi dönemlerinde köyün tarihçesi daha sonra yazılacaktır.

ABD, Filistin'i gerekçe göstererek UNESCO'dan tekrar çekildi

Şanlıurfa’da trafik kazası: 3 kişi yaralandı

Büyükşehir Belediye Başkanı Er: Çöşnük Kavşağı'nda trafik yükünü hafifletiyoruz

Çocuklar Kur’an’la birlikte hat sanatını da öğreniyor

Eruh’ta sismik araştırma sırasında yangın: 3 işçi yaralandı

Bakan Fidan: israil Suriye'yi bölmek istiyor; buna izin vermeyeceğiz

"Her ne olursa olsun Gazze'nin deniz ablukasının kırılması fikrinden geri durmayacağız"

Batman'daki STK'lardan Gazze için davet: Mazlum Gazze'mize sessiz kalmayalım!

"Ekranı Kapat, Çevreni Keşfet" sloganıyla çocuklar dijital bağımlılıktan korunuyor

HÜDA PAR'dan oğlunu uyuşturucuya kurban veren acılı anneye ziyaret

Bakanlıktan Yalova Belediyesine 1,3 milyon TL çevre cezası

Mardin’de evde çıkan yangında bir kişi dumandan etkilendi

Deprem bölgesindeki çocuklar için hizmete giren gezici mobil Kur'an kursunun ilk durağı Malatya oldu

HÜDA PAR İdil İlçe Başkanı Narçın: Uyuşturucu bataklığından kurtuluş için mücadelemiz sürecek

PDR Uzmanı Özçelik: Yanlış meslek seçimi telafisi zor pişmanlıklar doğurabilir

Yanan bağ evi kullanılmaz hale geldi

Kassam Tugayları, Deyr el-Belah'ta siyonist rejime ait zırhlı aracı vurdu

Başıboş köpekler vatandaşı tedirgin ediyor: Can güvenliğimiz tehlikede

Cumhurbaşkanı Erdoğan: Netanyahu ve katliam şebekesi Hitler'i geride bıraktı

Memur-Sen'den DEM'li Belediyelere çağrı: Bu iklimin gereği olarak mağduriyetleri giderin

Açlık Gazze'de çocukları vurmaya devam ediyor: 3 günde 21 çocuk şehit oldu

Zonguldak’ta maden ocağında göçük: 5 işçi metan gazından etkilendi

WHO: israil Deyr el-Belah'taki merkezlerimizi vurdu, personelimizi gözaltına aldı

Siyonist rejim sözde Genelkurmay Başkanı Zamir: Gazze'de ağır bedeller ödüyoruz

Şanlıurfa’da yılan paniği: Evin bahçesinde görüldü

UNRWA: Gazze'de mayıs ayından bu yana bin kişi açlıktan öldü

Yatılı Kur'an kursu öğrencileri çeşitli etkinliklerle eğlenceli vakit geçirdi

Yurt içinde ikamet eden 10 milyon 750 bin kişi seyahate çıktı

İran Kızılayı'nın Gazze’ye insani yardım ulaştırma çabaları

Bursa’da silahlı suç çetesine operasyon: 19 gözaltı

Yükleniyor

Haberi Sesli Oku

ŞEHİR HABERLERİ


ABD, Filistin'i gerekçe göstererek UNESCO'dan tekrar çekildi

Şanlıurfa’da trafik kazası: 3 kişi yaralandı

Büyükşehir Belediye Başkanı Er: Çöşnük Kavşağı'nda trafik yükünü hafifletiyoruz

Çocuklar Kur’an’la birlikte hat sanatını da öğreniyor

Eruh’ta sismik araştırma sırasında yangın: 3 işçi yaralandı

Bakan Fidan: israil Suriye'yi bölmek istiyor; buna izin vermeyeceğiz

"Her ne olursa olsun Gazze'nin deniz ablukasının kırılması fikrinden geri durmayacağız"