Açıklamada, hangi sektör çalışanlarının kısıtlamadan muaf tutulacağına da yer verildi. İstanbul Valiliği yaptığı yazılı açıklamada, “Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından pandemi (salgın) ilan edilen ve ülkemizde salgın riski olan Korona virüs (Covid-19) hastalığının en temel özelliğinin; fiziksel temas, hava yolu vb. yollarla çok hızlı bulaşması ve enfekte insan sayısının çok hızlı artması olduğu, salgının yayılmasını engellemenin en etkili yolunun sosyal hareketliliği ve insanlar arası teması azaltarak sosyal izolasyonun mutlak şekilde sağlaması olduğu, aksi hallerde virüsün yayılımı hızlanarak vak'a sayısı ve tedavi gereksiniminin artması sonucu vatandaşların hayatlarını kaybetme riski ile toplum sağlığı ve kamu düzeninin bozulmasına sebep olacağı gerekçesiyle; 15.05.2020 tarihi saat 24.00 ile 19.05.2020 tarihi saat 24.00 arasında aşağıda belirtilecek istisnalar hariç olmak üzere ilimiz sınırları içinde bulunan tüm vatandaşlarımızın sokağa çıkmalarının kısıtlanacaktır.
Uygulamada herhangi bir aksaklığa meydan verilmemesi ve mağduriyetlere neden olunmaması, alınan kararlara uymayan vatandaşlara Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 282'nci maddesi gereğince idari para cezası verilmesi başta olmak üzere aykırılığın durumuna göre Kanunun ilgili maddeleri gereğince işlem yapılması, konusu suç teşkil eden davranışlara ilişkin Türk Ceza Kanununun 195 inci maddesi kapsamında gerekli adli işlemlerin başlatılması sağlanacaktır” ifadeleri kullanıldı.
İSTİSNALAR VE DETAYLAR BELLİ OLDU
Sokağa çıkma kısıtlaması süresince açık olacak iş yeri, işletme ve kurumlar
Valilikten yapılan açıklamanın devamında, sokağa çıkma kısıtlamasının günlük hayata etkisini en az düzeyde tutmak amacıyla;
a) Market, bakkal, manav ve kasaplar;
a.1- Sokağa çıkma kısıtlaması öncesinde 15.05.2020 Cuma günü market, bakkal, manav ve kasaplar saat 23.00'a kadar faaliyetlerine devam edebileceklerdir.
a.2- Sokağa çıkma kısıtlamasının olduğu 16.05.2020 Cumartesi ve 17.05.2020 Pazar günleri market, bakkal, manav, kasaplar ve online satış yapan işletmeler de kapalı olacaktır.
a.3- Kısıtlamanın olduğu 18.05.2020 Pazartesi ve 19.05.2020 Salı günleri marketler, bakkallar, manavlar ve kasaplar 10.00-16.00 saatleri arasında faaliyet gösterebilecek, vatandaşlarımız (65 yaş ve üzeri ile 20 yaş ve altında bulunanlar hariç olmak üzere) zorunlu ihtiyaçlarının karşılanması ile sınırlı olmak ve araç kullanmamak şartıyla (engelli vatandaşlarımız hariç) ikametlerine en yakın market, bakkal, manav ve kasaplara gidip gelebilecektir. Aynı saatler arasında marketler, bakkallar, manavlar ve kasaplar evlere/adrese servis şeklinde de satış yapabileceklerdir.
b) 16.05.2020 Cumartesi, 17.05.2020 Pazar, 18.05.2020 Pazartesi ve 19.05.2020 Salı günleri ekmek üretiminin yapıldığı fırın ve/veya unlu mamul ruhsatlı iş yerleri (İstanbul Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği veya İstanbul Ticaret Odasına üye olan) ile bu iş yerlerinin sadece ekmek satan bayileri, ayrıca tatlı üretiminin yapıldığı/satıldığı iş yerleri açık olacaktır. (Bu iş yerlerinde sadece ekmek, unlu mamul ve tatlı satışı yapılabilir. 16.05.2020 Cumartesi,17.05.2020 Pazar günleri ile 18.05.2020 Pazartesi, 19.05.2020 Salı günleri vatandaşların dışarı çıkamadığı saatlerde tatlı satışı yapan iş yerleri sadece eve/adrese servis şeklinde satış yapabileceklerdir.
c) Ramazan ayı münasebetiyle, sokağa çıkma kısıtlamasının olduğu 16.05.2020 Cumartesi, 17.05.2020 Pazar, 18.05.2020 Pazartesi ve 19.05.2020 Salı günleri, sadece evlere paket servis şeklinde hizmet sunmak üzere lokanta ve restoran tarzı iş yerleri,
ç) İlaç, tıbbi cihaz, tıbbi maske ve dezenfektan üretimi, nakliyesi ve satışına ilişkin faaliyetleri yürüten iş yerleri,
d) Kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşları, eczaneler, veteriner klinikleri ve hayvan hastaneleri,
e) Zorunlu kamu hizmetlerinin sürdürülmesi için gerekli kamu kurum ve kuruluşları ile işletmeler (Havalimanları, Limanlar, Sınır Kapıları, Gümrükler, Karayolları, Huzurevleri, Yaşlı Bakım Evleri, Rehabilitasyon Merkezleri, Acil Çağrı Merkezleri, AFAD Birimleri, Vefa Sosyal Destek Birimleri, Göç İdaresi, PTT vb.
f) Kaymakamlıklar tarafından yerleşim merkezleri için her 50.000 nüfusa bir adet ve il sınırları içinden geçen şehirler arası kara yolu ve varsa otoyol üzerinde her 50 km için bir adet olmak üzere belirlenecek sayıda akaryakıt istasyonu ve lastik tamircisi (nöbetçi akaryakıt istasyonlarının marketleri açık olacaktır.
g) Doğal gaz, elektrik, petrol sektöründe stratejik olarak faaliyet yürüten büyük tesis ve işletmeler (Rafineri ve petrokimya tesisleri ile termik ve doğal gaz çevrim santralleri gibi
ğ) İçme suyu dolum tesisleri ile içme suyu, gazete ve mutfak tüpü dağıtımını yapan şirketler,
h) Hayvan barınakları, hayvan çiftlikleri ve hayvan bakım merkezleri,
ı) Sağlık hizmetlerinin kapasitesini arttırmaya yönelik acil inşaat, donanım vb. faaliyetleri yürüten işletme/firmalar,
i) Makarna, un ve unlu mamüller, süt, et, balık üretimi ile gibi temel gıda maddelerinin üretiminin yapıldığı tesisler ve kâğıt, kolonya üretimi başta olmak üzere hijyen malzemeleri ile bu malzemelerin üretimi için ihtiyaç duyulacak ham maddelerin üretiminin yapıldığı tesisler,
j) Yurt içi ve dışı taşımacılık (ihracat/ithalat/transit geçişler dahil) ve lojistiğini yapan firmalar,
k) Oteller ve konaklama yerleri,
l) Gıda, temizlik ve ilaç gibi sektörlere ambalaj sağlayan üretim tesisleri,
m) Çalışanları inşaat alanında/maden alanında bulunan şantiyede konaklayarak yapımı veya çalışması devam eden büyük inşaatlar ile madenler (Bu madde kapsamında inşaat ve konaklama aynı şantiye alanı içinde ise izin verilir, başka bir yerden çalışanların gelmesine ve şantiyede kalanların başka bir yere gitmelerine izin verilmez. Çalışma alanı sadece inşaat alanı/maden sahaları ile sınırlıdır.),
n) Gazete, radyo ve televizyon kuruluşları ile gazete basım matbaaları,
o) Daha önceden sözleşmeye/taahhüde bağlanmış ve belirlenen süre içerisinde yetiştirilmesi gereken ihracata konu; mal, malzeme, ürün, araç-gereç üreten iş yerleri ve tesisler (mevcut zorunluluklarını ispatlamaları ve anılan şartlara uymaları kaydıyla
ö) Zirai amaçlı akaryakıt satışı yapılan Tarım Kredi Kooperatifleri,
p) Kısıtlama süresinde yağmura bağımlı tarımsal faaliyetler göz önünde bulundurularak Valilikler/Kaymakamlıklar tarafından tespit edilecek ihtiyaca göre kura ile belirlenecek; zirai ilaç, tohum, fide, gübre vb. tarımsal üretime ilişkin ürün satışı yapan işletmeler” denildi.
Açıklamada, sokağa çıkma kısıtlamasında istisna kapsamında olan kişiler ise şöyle;
“a) Bu kararda yer alan “Açık Olacak İş yeri, İşletme ve Kurumlarda” yönetici, görevli veya çalışanlar,
b) Kamu düzeni ve güvenliğinin sağlanmasında görevli olanlar (Özel güvenlik görevlileri dahil),
c) Acil Çağrı Merkezleri, Vefa Sosyal Destek Birimleri, Kızılay ve AFAD'da görev alanlar,
ç) Cenaze defin işlemlerinde görevli olanlar (din görevlileri, hastane ve belediye görevlileri vb.) ile birinci derece yakınlarının cenazelerine katılacak olanlar,
d) Elektrik, su, doğal gaz, telekomünikasyon vb. kesintiye uğramaması gereken iletim ve altyapı sistemlerinin sürdürülmesi ve arızalarının giderilmesinde görevli olanlar,
e) Ürün ve/veya malzemelerin nakliyesinde ya da lojistiğinde (kargo dahil), yurt içi ve yurt dışı taşımacılık, depolama ve ilgili faaliyetler kapsamında görevli olanlar,
f) Yaşlı bakımevi, huzurevi, rehabilitasyon merkezleri, çocuk evleri vb. sosyal koruma/bakım merkezleri çalışanları,
g) Otizm, ağır mental retardasyon, down sendromu gibi “Özel Gereksinimi” olanlar ile bunların veli/vasi veya refakatçileri,
ğ) Demir-çelik, cam, ferrokrom vb. sektörlerde faaliyet yürüten iş yerlerinin yüksek dereceli maden/cevher eritme fırınları ile soğuk hava depoları gibi zorunlu olarak çalıştırılması gereken bölümlerinde görevli olanlar,
h) Bankalar başta olmak üzere yurt çapında yaygın hizmet ağı olan kurum, kuruluş ve işletmelerin bilgi işlem merkezlerinin çalışanları (asgari sayıda olmak kaydıyla),
ı) Bozulma riski bulunan bitkisel ve hayvansal ürünlerin üretimi, işlenmesi, pazarlanması ve nakliyesinde çalışanlar,
i) Küçükbaş-büyükbaş hayvanları otlatanlar, arıcılık faaliyetini yürütenler,
j) İçişleri Bakanlığının 30.04.2020 tarih ve 7486 sayılı Genelgesi kapsamında oluşturulan Hayvan Besleme Grubu Üyeleri ile sokak hayvanlarını besleyecek olanlar,
k) İkametinin önü ile sınırlı olmak kaydıyla evcil hayvanlarının zorunlu ihtiyacını karşılamak üzere dışarı çıkanlar,
l) Kısıtlama süresince ekmek dağıtımı yapanlar ile lokanta, restoranlar ve tatlı satış yerlerinin evlere servis hizmetinde görevli olanlar ve 18.05.2020 Pazartesi ve 19.05.2020 Salı günü 10.00-16.00 saatleri arasında ise market, bakkal, manav ve kasapların evlere servis hizmetinde görevli olanlar,
m) Zorunlu sağlık randevusu olanlar (Kızılay'a yapılacak kan ve plazma bağışları dahil
n) Yurt, pansiyon, şantiye vb. toplu yerlerde kalanların gereksinim duyacağı temel ihtiyaçların karşılanmasında görevli olanlar,
o) İş sağlığı ve güvenliği nedeniyle iş yerlerinden ayrılmaları riskli olan çalışanlar (iş yeri hekimi vb.),
ö) Veteriner hekimler,
p) Tarımsal üretimin devamlılığı için gerekli olan ekim-dikim, sulama-ilaçlama gibi faaliyetler kapsamında bölgesel özelliklere göre Kaymakamlıklarca izin verilenler,
r) Servis hizmeti vermek üzere dışarıda olduklarını belgelemek şartı ile teknik servis çalışanları,
s) İş yerlerinin kapalı olduğu saatlerde/günlerde sürekli olarak iş yerlerini bekleyenler,
ş) Belediyelerin toplu taşıma, temizlik, katı atık, su ve kanalizasyon, ilaçlama, itfaiye ve mezarlık hizmetlerini yürütmek üzere hafta sonu, Pazartesi ve Salı günleri çalışacak personel,
t) Tedarik zincirinin aksamaması amacıyla sokağa çıkma kısıtlamasının olduğu 18.05.2020 Pazartesi ve 19.05.2020 Salı günleri 07.00-10.00 saatleri arasında marketler, bakkallar, manavlar, kasaplar ile 19.05.2020 Salı günü saat 18.00'dan sonra marketler ve sebze-meyve hallerinde mal, malzeme ve ürünlerin nakli, kabulü, depolama ve satışa hazırlama aşamasında görevli olanlar (Bu madde kapsamında hiçbir şekilde mal, malzeme ve ürün satışı yapılamaz.),
u) Madencilik, inşaat ve diğer büyük yatırım projelerinde kullanılmakta olan patlayıcıların imalat ve lojistiğinde çalışanlar,
ü) 17 Mayıs 2020 Pazar günü, 11.00-15.00 saatleri arasında yürüme mesafesiyle sınırlı olmak, sosyal mesafe kuralına riayet etmek ve maske takmak kaydıyla İl Hıfzıssıhha Meclisinin 21.03.2020 tarihli 7 No.lu kararının üçüncü maddesinde sokağa çıkmaları kısıtlanan 65 yaş ve üzeri ile kronik rahatsızlığı olan vatandaşlarımız ve ihtiyaç duyulan hallerde bunların refakatçileri,
v) Mahkeme kararı çerçevesinde çocukları ile şahsi münasebet tesis edecekler (mahkeme kararını ibraz etmeleri şartı ile'.
Açıklamanın devamında ise “İçişleri Bakanlığı İller İdaresi Genel Müdürlüğünün 03.04.2020 tarih ve 6235 sayılı Genelgesinin B bölümü 3. Maddesi kapsamında İlimize özgü istisna kapsamına alınan iş yeri, işletme, kurum ve kişilerin listesi aşağıda sıralanmıştır. Milli Savunma Bakanlığı ve Savunma Sanayi Başkanlığı bünyesinde faaliyet gösteren tesisler ile bunların tedarikçileri ve stratejik hizmet ve ürün sunan fabrikalar ve kuruluşlarda çalışan personel. Yurt dışı uçuşu olan yabancıların havalimanına transferleri. Otoyollarda görevli gişe görevlileri. Sabiha Gökçen Havalimanı ve inşaat şantiye çalışanları. Atatürk Havalimanı çalışanları ve Sahra Hastanesi inşaatında çalışanlar. Sancaktepe'de yapılan Sahra Hastanesi çalışanları. İkitelli şehir hastanesi inşaatı ve yol inşaatında çalışanlar. İstanbul Havalimanına daimi giriş kartı olan kamu görevlisi ve şirket çalışanları. İstanbul Havalimanı yanındaki rüzgar santrallerinin kaldırılmasında görevli personel. Avrupa Yakasında görev yapan Doğa Koruma ve Milli Parklar Bölge Müdürlüğü personeli ile Anadolu Yakasında görev yapacak İl Tarım ve Orman Müdürlüğü personeliyle birlikte görev yapacak personel, beraberlerinde rehberlik eden sivil vatandaşlar, Türkiye Jokey Kulübü ve Veliefendi Hipodrumundaki yarış atlarını besleyen personel, Pendik Veteriner ve Kontrol Araştırma Enstitüsünde görevli laboratuvar bakım personeli, Marketlerde ve kasaplarda bozulma riski bulunan raf ürünleri için kısıtlı sayıda market görevlisi, (1-2 Kişi) Gümrük müşavirleri ve gümrük personeli, Biyosidal Ürün Uygulama İzin Belgesi bulanan iş yerleri ve çalışanları. Gıda, bakliyat paketleyen işletmeler, petshoplar (hayvanların beslenmesi ve bakımlarının yapılması ile sınırlı) ve Veteriner Ecza Depoları, Mezbahane ve Kesimhaneler, Gıda Kontrol Laboratuvarları (mikrobiyolojik numunelerin ekimlerinin kontrol edilmesi amacıyla asgari düzeyde personel). Stadyum ve antrenman tesislerinde bulunan çim sahaların aralıksız ve zorunlu bakım faaliyetlerinde görevli olanlar. Hazır yemek üretimi yapan firmalar. Belirtilen istisnalar dışındaki tüm vatandaşların evlerinde kalması esastır. Seyahat izin belgeleri sokağa çıkma kısıtlaması süresince geçerli olacaktır. Başta sağlık ve güvenlik olmak üzere kamu düzeninin tesisi amacıyla görevli olan kamu görevlilerinin şehir içi toplu ulaşımlarını teminen belediyelerce gerekli tedbirler alınacaktır. Ekmek dağıtımının düzenli olması amacıyla Kaymakamların başkanlığında fırıncılar odası, yerel yönetim, emniyet ve jandarma temsilcilerinin katılımıyla oluşacak bir komisyon tarafından, her mahalle için muhtar görüşü de alınarak ivedilikle ilçe ekmek dağıtım planı yapılacak, plan doğrultusunda ilçedeki ekmek üreten iş yerlerinin sorumlu oldukları dağıtım bölgeleri (mahalle/cadde/sokak ölçeğinde) ile her dağıtım bölgesi için görev yapacak araç listeleri belirlenecektir. Bu şekilde yapılacak planlama dışında sadece Vefa Sosyal Destek Birimleri ekmek dağıtımını gerçekleştirebilecektir. Sokağa çıkma kısıtlamasının olduğu 16.05.2020 Cumartesi ve 17.05.2020 Pazar günü gazete dağıtımı, gazete şirketlerinin ring halinde çalışacak dağıtım araçları, belirlenen içme suyu dağıtım bayileri ve Vefa Sosyal Destek Birimleri aracılığıyla yapılacaktır (bu kapsamda gazete dağıtımının evlere servis şeklinde yapılması esastır). 18.05.2020 Pazartesi ve 19.05.2020 Salı günü gazete dağıtımı/satışı marketler ve bakkallar aracılığı ile yapılacaktır” ifadelerin yer verildi.