Mardin Ovası'nda bu yıl yüzde 90'lık bir alanda ekilen ikinci ürün mısırın hasadı başladı. Mardin Zahireciler ve Hububatçılar Derneği Başkanı Mehmet Şerif Öter, hasat ile ilgili İLKHA muhabirine değerlendirmelerde bulunarak, bu yıl verimin iyi olduğunu ve 2 milyon tona yakın bir rekoltenin elde edileceği beklnetisinde olduklarını aktardı.

Öter, rekolte sevincinin fiyatlar nedeniyle çiftçilerin kursaklarında kaldığını söyleyerek, alınan kararın gözden geçirilmesi çağrısında bulundu. Hasat dönemi yeni başlamışken, 7 Kasım’da yayımlanan bir kararname ile mısır ithalatındaki tarife kontenjanlarının 1 milyon tona çıkarıldığını ifade eden Öter, bunun da fiyatları ciddi anlamda olumsuz etkilediğini aktardı.

"Çiftçi bu fiyattan dolayı üzgündür"

Öter, "Mardin Ovası’nda ikinci ürün olan mısırın hasadı başladı. Bu yıl rekolte ve verim iyi yönde. Çiftçi her yıl olduğu gibi mısırı büyük bir çaba sarf ederek bu aşamaya getirmekte. Ancak bu yıl çiftçinin rekolte sevinci kursağında kaldı. Çünkü mısır fiyatında beklenilenin çok altında bir fiyatla karşılaşıldı. Hasat dönemi başlar başlamaz, daha biçerdöver tarladayken, 7 Kasım’da yayımlanan bir kararname ile mısır ithalatındaki tarife kontenjanları 1 milyon tona yükseltildi. Mısır 11–12 bin lira civarındayken şu an 10 bin liralara kadar düştü. Bilindiği üzere mısır ürünü nemli olur. Nem oranı 20 ile 30 arasında olup nemi düştüğünde fiyatı 9–8 bin liraya kadar geriliyor. Arpa bile şu an 14 liradır. Dolayısıyla çiftçi bu fiyattan dolayı üzgündür." şeklinde konuştu.

Mısır ekiminin engellenmesi yönünde çalışmaların olduğuna dikkat çeken Öter, "Çiftçiler, su kısıtı gerekçe gösterilerek mısır ekiminin engellenmesine yönelik düşünceler olduğundan söz ediyor. Bu minvalde Bakanlığın da çağrıları olmuştu. Mısır bu bölgede hem ekonomik açıdan hem de ürün ihtiyacı bakımından, buğdaydan sonra stratejik ürün haline gelmiştir. Mısırın bölgede önemli olmasının ana nedeni; Kızıltepe, Derik, Artuklu ve Nusaybin ilçelerinde 100’ün üzerinde mısır kurutma tesisinin bulunmasıdır. Bu kurutma tesislerinin hemen hepsine mısır üretiminin gelişmesi için destekler verilmiştir. Ancak şu an mısır, su kısıtı gerekçesiyle ekilmesi engellenmeye çalışılan bir ürün durumuna gelmiştir." ifadelerini kaydetti.

"8 bin liraya gerilemesi çok kötü bir durum olur"

Ovaya GAP suyu gelmediğinden çiftçi hem su hem de elektirk sıkıntısı çektiğini belirten Öter, "Çiftçi, yıllardır bu ürünü geliştirerek hem iç hem dış pazarını oluşturmuştur. Eğer bir yasaklama getirilecekse, mısırın yerine geçecek alternatif ürünün belirlenmesi gerekmektedir. Devletin, çiftçinin kayıp kaygısı yaşamaması için ekilen ürüne alım garantisi vermesi gerekmektedir. Mardin Ovası’nda 10 bine yakın kuyu bulunmaktadır. Bir kuyunun açılması çok maliyetlidir. Çoğu çiftçi elindeki birikimini bu kuyuları açmak için harcamış durumdadır. GAP suyu gelmiş olsaydı bu maliyetlere gerek kalmayacaktı. Mısırdaki nem oranı düştüğünde fiyatın 8 bin liraya gerilemesi çok kötü bir durum olur. Konuyla ilgili alınan ithalat kararının yeniden gözden geçirilmesi ve mısırı kurutup muhafaza etme imkânı olan çiftçilerin ürünlerini bekletebilmesi gerekmektedir. Çünkü şu anki fiyat beklenilenin çok altındadır. Rekoltenin bu yıl yüksek olması çiftçiyi sevindirmiş, ancak fiyatın düşük olması çiftçiyi bir o kadar üzmüştür." ifadelerini aktardı.

Bölgede 2 milyon ton mısır rekolte elde edileceğini belirten Öter, "Şu an mısır en çok Kızıltepe’de, ardından Derik, Artuklu ve Nusaybin ilçelerinde üretilmektedir. Bu yıl mısırda beklenen rekolte 2 milyon tonun altı değildir. Çünkü mısır dönüm başına 1 ile 1,5 ton arasında verim vermektedir. Bunlar saha bilgisinden elde edilen rakamlardır. Ancak resmiyette 200–300 bin ton denilecektir. Bunun sebebi ise çiftçiye elektrik borcu ve su nedeniyle destek verilmediğinden üretimin kayıt altına alınmamasıdır. Bu rakamlar yanlıştır. Sadece Kızıltepe bölgesinde 700 bin dönüm ekili alan bulunmakta olup, buradan 1 milyon ton mısır elde edilmektedir. Bu hem bölgenin hem de ülkenin bir zenginliğidir." dedi.

"1975 yılında temeli atılan Güneydoğu Anadolu Projesi 51 yıldır tamamlanmamıştır"

Öter, mısır ithalatı ve GAP projesinin hala bitmemesini sert bir dille eleştirerek, şu ifadeleri kaydetti:

"Bu kadar mısıra sahipken dışarıdan sıfır gümrükle mısır ithal edilmesi çiftçinin kaybı olmaktadır. Bu bölgenin su kısıtıyla ilgili bir sorunu yoktur; sadece ihmaller vardır. GAP suyu projesi bölgeye ulaşırsa su sorunu ortadan kalkacaktır. Suyumuz Şattülarap’a boşa akmaktadır. 1975 yılında temeli atılan Güneydoğu Anadolu Projesi 51 yıldır tamamlanmamıştır. Çiftçiler de su olmadığından borçlanarak kuyu açmak zorunda kalmakta, bu da yüksek elektrik tüketimine neden olmaktadır. Kanalın yapımı bitmesine rağmen hâlâ su bırakılmamaktadır. Su bırakıldığında herkes rahat edecektir. Mısır katma değer oluşturmaya devam edecek hem ülke hem de çiftçi kazanmış olacaktır. Yetkililerden bu konuda gerekli önlemleri almaları beklenmektedir." (İLKHA)