Müslümanlar için ayrı bir öneme sahip olan Ramazan ayının Kur'an ve ibadet ayı olduğuna değinen Adıyaman İl Müftüsü Dr. Mevlüt Haliloğlu, bu aya has ibadetlerden olan fitre, fidye ve teravih namazının, dikkat edilmesi gereken ibadetlerden olduğunu dile getirdi.

"Ramazan ayı ibadet ayıdır"

Haliloğlu, "Sevgili Peygamberimiz (Aleyhissalaatu Vessellem) bir hadisinden 'Allah'ım bize Receb ve Şaban ayını mübarek kıl, bizi mübarek Ramazan ayına ulaştır.' diye dua etmiştir. Bundan dolayı Rabbimize sonsuz hamd ve senalar ediyoruz. Ramazan ayı bizler için son derece önemlidir. Ramazan ayı her şeyden önce Kur'an ayıdır. Ramazan ayı oruç ayıdır. Ramazan ayı ibadet ayıdır. Ramazan ayı yardımlaşma, paylaşma, dayanışma ayıdır. Biz, Müslümanlar için Ramazan ayı aslında bir manada hizmet içi eğitim ayıdır. Her türlü güzelliği yaşadığımız bir aydır. Ramazan ayı her şeyden önce Kur'an ayıdır. Çünkü Kur'an-ı Kerim, sevgili Peygamberimize (Aleyhisselatü Vessellam) Ramazan ayında, Kadir Gecesi'nde nazil olmaya başlamıştır. 23 yıllık bir süreçte Peygamberimize Kur'an-ı Kerim nazil olmuştur. " dedi.

Mukabele sünnettir

Ramazan ayında Kur'an-ı Kerim'i hatmetmenin de önemli bir sünnet olduğuna değinen Haliloğlu, "Bu bakımdan sevgili Peygamberimiz Aleyhisselatü Vesselam, her sene Ramazan ayında o güne kadar nazil olan ayetleri Cebrail Aleyhisselam ile karşılıklı okurlardı. Ve son yıl, vefatından önceki son yıl iki defa Peygamberimiz Aleyhisselatü Vesselam, Cebrail Aleyhisselam ile karşılıklı Kur'an-ı Kerim'i okumuşlardır. Bunun adı mukabeledir. Bu geleneği biz bugün devam ettiriyoruz. Kur'an insanlığı doğruya, hakka, gerçeğe ulaştıran Allah'ın kelamıdır. Bu bakımdan her şeyden önce Ramazan ayı bir Kur'an ayıdır. Ramazan ayı ibadet ayıdır. Özellikle ibadetler arasında oruç ayıdır. Oruç ibadeti Ramazanda farz kılınmıştır. Bakara suresi 183. ayet kerimesinden itibaren takip eden ayetlerde, Cenab-ı Allah Ramazan ayının önemine ve oruç ibadetine işaret eder. Bunun farziyetini bize bildirir. Bakara 183'üncü ayeti kerimede, 'Ey iman edenler, sizden önceki ümmetlere oruç tutmak farz kılındığı gibi, size de oruç tutmak farz kılındı.' diyor. 185'inci ayet-i kerimesinde de, bu ayın öneminden bahsederken, 'Ramazan ayı, Kur'an'ın nazil olmaya başladığı aydır.' diye ifade eder. Bu ayda, ayetin devamında, oruç tutmanın öneminden, farziyetinden bahseder. Kimlerin oruç tutacağı, gücü yetmeyenlerin, oruç tutmakla zorlananların da fidye verebileceği ifade edilmektedir. "ifadelerini kullandı.

"Oruç, namaz gibi evrensel bir ibadettir"

Orucun önceki ümmetlere de farz kılındığına değinen Haliloğlu, "Ramazan ayı, oruç ayıdır. Oruç ibadeti, biraz önce bahsettiğim ayet-i kerimede de işaret edildiği gibi, sadece bize yani Müslümanlara farz kılınmamıştır. Daha önceki ümmetlere de oruç ibadeti farz kılınmış bir görev olarak verilmiştir. Oruç ibadeti bu manada, namaz ibadeti gibi, zekât ibadeti gibi evrensel bir ibadettir. Daha önceki gönderilen Peygamberlere de oruç tutmak, farz kılınmıştır. Oruç tutmak, bu ayda özel olarak üzerimize farz kılınmıştır. Peygamberimiz de, İslam'ın beş esas üzerine bina edildiğini ifade eden bir hadisinde, 'İslam beş esas üzerine bina edilmiştir. Bunlar, kelime-i şehadet getirmektir, namaz kılmaktır, oruç tutmaktır, zekât vermek ve hacca gitmektir.' diye ifade eder. İşte bu beş esastan temel ibadetlerden biri de oruç ibadetidir. Oruç ibadeti, takvimlerimizde işaret edildiği gibi, imsak vaktinden, akşam ezanı vaktine kadar yeme-içme ve cinsel ilişkiden uzak durularak yapılan bir ibadettir. Ve bu ibadette esas olan, bunu bilinçli olarak, yani bir niyetle yapılmasıdır. Oruç ibadeti, hakikaten nasıl ki namaz bizi çirkinliklerden, fenalıklardan alıkoyan bir ibadet ise, oruç ibadeti de bizi biz yapan, bizi çeşitli güzelliklere ulaştıran bir ibadettir. Oruç ibadeti ahlakımızı güzelleştirir. Oruç ibadetini yapmak suretiyle fakirin, ihtiyaç sahibinin durumunu anlarız. Fakirin, yani temel ihtiyacını karşılanmayan yeme-içme ihtiyacını karşılayamayan insanlık durumunu anlarız." şeklinde konuştu.

"Oruç ibadeti bizi sabırlı yapar"

Orucun sağlıklı ve akil baliğ olmuş her Müslümana farz olduğunu kaydeden Haliloğlu, "Hakikaten biz bu manada çocuklarımızı Peygamberimizin bize tavsiye ettiği, '7 yaşından itibaren çocuklara namaz kılmayı öğretin, onlara emredin.' diyor. Evet, 7 yaşında namaz kılmak ve diğer ibadetler, çocuklarımıza farz değildir ama alıştırmak için önemlidir. Akil-baliğ olduğundan itibaren oruç tutmak gerekir. Bundan dolayı şunu ifade edelim kimlerin oruç tutması gerekir? Her şeyden önce ergenlik yaşına gelmiş, akıllı her Müslümanın oruç tutmasına sağlık açısından bir engel yoksa ve o kimselerin oruç tutması lazımdır. Ama bulunduğu şehirden, bölgeden farklı bir yerde yaşıyorsa bunlar oruç tutmayabilirler. Yani mukim değilse, misafirse oruç tutmayabilirler sonra tutmak üzere. Hamile kadınlar, lohusa kadınlar, emzikli kadınlar oruç tutmazlar. Mazereti olan hanımefendiler de oruçlarını daha sonra tutarlar. O bakımdan oruç ibadeti hakikaten evrensel bir ibadettir." dedi.

"Oruç tutamayanlar fidye verir"

İyileşme durumu olmayan hastaların tutamadıkları oruç nedeniyle fidye vermeleri gerektiğine vurgu yapan Haliloğlu, "Mazereti sebebiyle, sağlığı yerinde değilse, orucu tutamıyorsa bunların daha sonraki dönemde de tekrar iyileşmesi mümkün değilse, bunların tutamadıkları oruçlardan dolayı fidye vermesi gerekir. Aynı şekilde Ramazan ayına ulaşan, bayrama ulaşan bir Müslüman, Cenab-ı Allah'a bir teşekkür olmak üzere, Allah'ım bana sağlık verdin, afiyet verdin diye vermemiz gereken fidye vardır. Bu sene Diyanet İşleri Başkanlığımız fidyenin ve fitrenin asgari ölçüsünü 180 lira olarak belirlemiştir. Fitre bir kimsenin bir günde iki öğün yiyeceğinin karşılığıdır. 180 liradan aşağı olmamak üzere biz bunu kendi maddi durumumuza göre ayarlamamız doğru olacaktır." ifadelerini kullandı.

"Çocuklarımızla birlikte teravih namazlarına gitmemiz gerekir"

Ramazana has olan teravih namazının önemine değinen Haliloğlu, "Ramazan ayında teravih namazı bizlere Peygamberimizin sünneti olarak ihdas edilmiş bir ibadettir. Teravih namazı orucun değil, Ramazana ulaştığımız takdirde bize sünnet olan bir ibadettir. Yani çeşitli sebeplerle oruç tutamayanların da teravih namazını kılması gerekir. Ramazan ayı aslında hakikaten çok çok güzel bir paylaşma ayıdır. Ramazan ayı ibadeti paylaşma ayıdır. Ramazan ayı iş oruç tutma ayıdır. Ramazan ayı kıldığımız beş vakit namazlarla birlikte teravihte camilerimizi doldurarak, meclislerimizi doldurarak saf saf durup birlikte ibadetimizi paylaşma ayıdır. Ramazan ayı. Ramazan ayı oruç tutarak önce sahur vaktinde o uykusuzluğu, daha sonra niyetlenip oruca başladığımız süre içerisinden itibaren akşam vaktine kadar açlığı, susuzluğu, iftar vaktinden Allah'ın verdiği nimeti paylaşma ayıdır. Ramazan ayı sevgiyi paylaşma ayıdır. Ramazan ayı Allah'ın verdiği nimeti paylaşma ayıdır. Yani dolayısıyla Ramazan ayı, bizler için pek çok güzelliği barındıran bir aydır. Ramazan ayı, bu manada bizler için bir hizmet içi eğitim ayıdır. Müslümanlar olarak, büyüklerimizden, İslami yaşantımızı genellikle Ramazan ayında öğreniriz. Annemiz, babamız, büyüklerimiz bizi Ramazan ayında iftar sopralarında o leziz, güzel hazırlanmış sofralarda çağırırlar. Biz çocuklar olarak, küçüklükten itibaren yaptığımız gibi çocuklarımızı bazı günlerde oruç tutmalarını sağlarız. Yedi ve daha takip eden yaşlarda, ergenlik öncesinden. Sahur vaktine kaldırırız. Çocuklarımızla birlikte teravih namazlarına gitmemiz gerekir. Çünkü Ramazan ayı, bir hizmet içi eğitim ayıdır. Pek çok Müslüman, her gün kıldığımız beş vakit namazımızla birlikte, yatsı namazımızı kıldıktan sonra, yatsı namazı ile vitir namazı arasında kıldığımız teravih namazında bir manada namaz sürelerini öğrenmiştir. Kısa süreleri öğrenmiştir, namaz kılmayı öğrenmiştir." dedi.

"Ramazan ayı bir manada hizmet için eğitim ayıdır"

Haliloğlu, "Usta çırak ilişkisi içerisinde büyüklerin, küçüklerin bir Müslüman olarak nasıl yaşamamız gerektiği, ibadeti nasıl yapmamız, namazı nasıl kılmamız, misafirliğe gittiğimizde nasıl davranmamız gerektiğini, bize gelen misafirlere karşı nasıl hürmette bulunmamız gerektiğini biz Ramazan ayında öğreniriz. Tabi Adıyamanlılar olarak yaklaşık iki yıl önce bir depreme maruz kaldık. Diğer on ille birlikte bir deprem yaşadık. Şu anda geçen yıla göre biraz daha iyi durumda olsak bile, genel olarak pek çok kardeşimiz Adıyaman merkezde, köylerinde, ilçelerinde, konteynerlerde, prefabrik kentlerde kalanlar var. Bir kısmı kalıcı konutlarına geçtiler, kendi evlerini tamir ettiler. İnşallah devletimizin desteğiyle, devlet-millet er birliğiyle bu konutlarımız yapılır, geri kalanlar yapılacak, inşallah bunları unutacağız. Bu vesileyle Ramazan'da özellikle okuduğumuz hatimlerin duasını yaparken, diğer ibadetlerimizin sonunda, namazın sonunda yaptığımız dualardan, vefat eden kardeşlerimizi unutmamalıyız." ifadelerini kullandı.

"Ramazan, fıtratımıza dönme ayıdır"

Haliloğlu Ramazanın özü dönüş ayı olduğuna değinerek, "Ramazan ayı boyunca bütün camilerimizde, Peygamberimizin bir sünneti olarak mukabele okunacak. Yani her camimizde en az hatim okunacak. Her gün bir yirmi sayfa okunacak. Ramazan'ın sonundan bir hatim edilmiş olacak. Bu vesileyle bütün hanımefendiler diğer zamanlarda camilerimize pek gelemiyorlar ama Ramazan ayında teşvik edeceklerdir. Camilerimiz onlar için hazır. İnşallah her gün teravih namazı öncesinde, kısa bile olsa merkezi vaazdan, merkez sistemden vaazlar olacak. Bazı camilerde hocalarımız kendileriyle vaaz edecekler. Ramazan ayında orucuyla, tuttuğumuz oruçlarla, kıldığımız beş vakit namazlar, okuduğumuz Kur'an'la mukabelelerle, bizi davet eden kardeşlerimizin sofrasını şenlendirerek, oradaki birlikte yaptığımız ihtarlarla, imkânımız varsa bizim de dostlarımızı, tanıdıklarımızı ihtar soframıza davet etmek suretiyle onlarla birlikte ihtarımızı yaparak gelin güzel bir şekilde geçirmeye çalışalım. Ramazan ayı kendimizi ikmal etme ayı, Ramazan ayı adeta bir Müslüman için manevi acıdan bir şarj olma, yenilenme ayıdır. Adeta zayıflayan manevi şarjımızı tekrar şarj etme ayıdır. Hani bu kullandığımız telefonlar, bilgisayarlar iyi kullanmadığımız zamanlar, fabrika ayarlarına döndürdüğümüz gibi, aynen bunun gibi aslında Müslümanlar için Ramazan ayı bizim yaratılış ayarlarımıza, fıtratımıza dönme ayıdır." şeklinde konuştu.

 "Hep birlikte Ramazan ayını güzel bir şekilde geçirmenin gayreti içerisinde olalım"

Haliloğlu, "Ramazan'da çocuklarımızı ihmal etmeyelim, onlara oruç tutmaları için imkânlar sağlayalım. Daha küçük çocuklarımızla imsak vaktinden öğlen namazına kadar tekne orucu tutturalım. Onlara hediyeler alalım. Ramazan ayı boyunca her birimiz Kuran-ı Kerim'i okumaya gayret edelim. En azından ezbere bildiğimiz surelerim anlamlarını okumaya çalışalım. İftar sofralarını şenlendirelim. Ramazan ayında varlıklı olan, zekat verebilecek durumda olan kardeşlerimiz malımızın kırk birini zekat olarak verelim. Fidye, fitremizi lütfen ihmal etmeyelim. Fakiri, fukarayı; garibi, gurabayı düşünelim. Ramazan ayında daha fazla dikkat edelim. Orucu bozmayan, bozacak şeylere göre daha dikkatli olalım. Ramazan ayından uykularımız da bölünecek. Sahur vaktinde, imsak vaktinde kalkacağız. Buna özen gösterelim. Çünkü sahurda bereket vardır. Sahurda kalktığımızda sabah namazlarımızı hep birlikte kılalım. Ramazan ayımızda gelip, hep birlikte bu güzelliklerle geçirmenin gayreti içerisinde olalım. Zira Ramazan ayı için bir evveli rahmet, ortası mağfiret, sonu da cehennem azabından kurtuluş ayı olarak değerlendiririz. Gelin, bu Ramazan ayımızı, bu ayımızı hep birlikte güzel bir şekilde geçirmenin gayreti içerisinde olalım." dedi. (İLKHA)