• BIST 100

    10922,86%-0,52
  • DOLAR

    42,43% 0,16
  • EURO

    48,91% -0,07
  • GRAM ALTIN

    5537,05% -0,30
  • Ç. ALTIN

    9229,23% -0,08

Prof. Dr. Sönmez: Melayê Cizîrî, insanlık medeniyetinin gelişmesine katkı sağladı

05 Ekim 2025, Pazar 18:49
05 Ekim 2025, Pazar 18:49
Prof. Dr. Sönmez: Melayê Cizîrî, insanlık medeniyetinin gelişmesine katkı sağladı
  • Dinle
  • A+
    Büyüt
  • A-
    Küçült

Banga Heq Dergisi'nin düzenlendiği Melayê Cizîrî panelinde konuşan Prof. Dr. Nesim Sönmez, "Melayê Cizîrî kendi divanında İslam felsefesini baştan yorumlamıştır. Onun düşünceleri insanlık medeniyetinin gelişmesine katkı sağladığı bir gerçektir." dedi.

Banga Heq Dergisi, Şırnak'ın Cizre ilçesinde "Aşk ve İrfan Gökleriniz Yıldızı: Melayê Cizîrî" temasıyla bir panel düzenledi.

Yurt içinden ve Irak Kürdistanı ile İran Kürdistanı'ndan birçok kişinin katıldığı paneli, HÜDA PAR Milletvekilleri Şahzade Demir ile Serkan Ramanlı da yakından takip etti.

Kur'an-ı Kerim tilaveti ile başlayan programda, açılış ve selamlama konuşmalarının ardından panele geçildi.

Moderatörlüğünü Prof. Dr. Nurullah Kurt'un yaptığı panelde Prof. Dr. Nesim Sönmez, "Melayê Cizîrî’nin Şiirlerinde Hakikat, Birlik ve İnsaniyetin Mesajı" bir sunum gerçekleştirdi.

Melayê Cizîrî'nin, Kürtlerin en büyük alim, şair, edip ve mutasavvıflarından biri olduğunu söyleyen Sönmez, onun, İslam’ın kültürü ile yoğrulmuş bir şahsiyet olduğunu, belirtti.

"Onun düşünceleri insanlık medeniyetinin gelişmesine katkı sağladığı bir gerçektir"

Melayê Cizîrî'nin Kürt Klasik Edebiyatında düzenli ilk divana sahip olduğunu aktaran Sönmez, "Onun divanı dünyada Klasik Kürt edebiyatında öncü bir kitap olarak kabul edilmiştir. Melayê Cizîrî kendi divanında İslam felsefesini baştan yorumlamıştır. Bu da onun şöhretini klasik edebiyatın ötesine taşımaktadır. Onun düşünceleri insanlık medeniyetinin gelişmesine katkı sağladığı bir gerçektir. Melayê Cizîrî’nin şiirlerinde hakikat, birlik ve insaniyet için birçok mesaj vermiştir. Bu mesajları ile toplama öncülük yapmak istemiştir." dedi.

Melayê Cizîrî'nin, eserlerindeki mesajları konu başlıkları halinde özetleyen Sönmez, şunları kaydetti:

"Vefakârlık: Sözlükte geçtiği anlamı ile insanın verdiği söze sahip çıkmasıdır. Başladığı yola devam etmesidir. Vefakar insan eğer ki verdiği sözden dolayı kendisine bir zarar dahi gelirse sözüne sahip çıkar. İmzaladığı ahitlere sahip çıkar. Vefakar insan dostluk ve sevgiyi gösterendir. Zorluk zamanında arkadaşları terk etmez, unutmaz.

Kendine inanmak: Bir önyargı olarak doğu halkının geride kaldığını ve batının geliştiğini söylüyoruz. Fakat Melayê Cizîrî’nin bu tür düşünleri eleştirdiğin görüyoruz. Hafiz-i Şirazî’nin Fars edebiyatında zirveye ulaşmış öncülerden bir tanesi olduğunu biliyoruz. Melayê Cizîrî’den 250 yıl önce vefat etmiş. Melayê Cizîrî kendi de güvenen bir şahsiyet sahip biriydi ve onu geçeceğini dile getiriyor. Ondan daha güzel şiirler de söyleyebileceğini dile getiriyor. Kürtler bir konu açıldığında 'biz Kürtler geride kalmış bir milletiz' diyor. Hayır, böyle bir şey yoktur. Misal olarak, ilk Kürt gazetesi 1880 yılında Kahire'de yayına başlamış. Peki Osmanlı Devleti'nde Türkçe gazeteler ne zaman yayınlanmaya başlamış? Onlar da yaklaşık aynı tarihlerde yayınlanmışlar. Kürt Edebiyatının en büyük şahsiyetlerinden biri Olan Baba Tahir Uryan’ın 11-12 yüzyıllarda yaşadığını ve şiirler yazdığını biliyoruz. Elimizde mevcut olan en eski Türkçe eserlerinden bir tane Divan-i Lugat-i Türk’tür. Baba Tahir’in divanının Divan-i Lügat-i Türk’ten daha eski olduğu görüyoruz. Kendimizi geride kalmış birileri olarak görmememiz lazım.

Hakkı bilmek: Melayê Cizîrî dediği gibi; ne olursa olsun hakkı çiğnememek lazım. Müslüman hakkı, Hristiyan olsun, Yahudi olsun fark etmez onların haklarını çiğnemememiz lazım. Melayê Cizîrî'nin dediği gibi, eğer bir suçlu varsa onun da özgür bir şekilde kendini savunması sağlanmalıdır. Savcı ve hakim de özgür bir şekilde kararını verir. Melayê Cizîrî şiirinde dediği gibi, hakkımızda bir şey duyduğunda detaylı bir şekilde incele ve ispattan sonra bizi cezalandır." (İLKHA)

MTDF Başkanı Öter: Mardin'in örfüne uygun olmayan diziler kenti değersizleştiriyor

Cumhurbaşkanı Erdoğan: G20'yi daha fazla sorumluluk üstlenmeye davet ediyorum

Kocaeli'nde "Yolumuzu Aydınlatan Yıldızlar" programı düzenlendi

Kayısı fidanı satıcıları: Talep artarak büyüyor

Umut Kervanı Tarsus'ta giyim yardımında bulundu

Endonezya’daki toprak kaymalarında can kaybı 30’a yükseldi

Scattered Lapsus$ Hunters adlı hacker grubu, 200’den fazla şirketi hedef alan veri ihlalini üstlendi

Malatya'da Tohma Çayı'na inen sis deniz manzarası oluşturdu

Mezopotamya Fuarı’na Türkiye’nin dört bir yanından gelen üreticiler: Hem kalite hem kültür buluşuyor

Adana Sarıçam’da orman yangını

Nijerya'nın orta kesiminde bir okuldan en az 227 kişi kaçırıldı

Şanlıurfa’da 22 Kasım’da beş ilçede elektrik kesintisi uygulanacak

Diyarbakır-Bismil yolunda bir zincirleme kaza daha: Yaralılar var

Şanlıurfa'da salça yüklü tır yangında küle döndü

Mardin'de 2 tır ile SUV tipi araç çarpıştı: Tır alev aldı

İşgal medyası: israilin güvenlik aygıtı çöküş sürecinde

Bakan Bayraktar: Depolama tesislerimizde yüzde 100 doluluk oranıyla kışa hazırız

“İmar Planı Değişikliğine Dair Değer Artış Payı Uygulama Yönetmeliği” yayımlandı

Pasif içicilik de KOAH sebebi

İşgal rejimi Batı Şeria’da en az 65 kişiyi alıkoydu

Yeşilyurt'ta çocuklara yerli tohuma sahip çıkma kültürü kazandırılıyor

Malatya'da yoğun sis ulaşımı olumsuz etkiledi

9. Uluslararası İyilik Ödülleri için hikayeler toplanmaya başlandı

9'uncu Uluslararası Bilimler Işığında Yaratılış Kongresi Gaziantep’te yapıldı

UNICEF: israil ateşkese rağmen Gazze Şeridi’nde her gün iki çocuk öldürüyor

Siirt’te üreticilere büyük destek: bağ ve bahçe yolları için özel ekip kuruluyor

Ergenlik döneminde bilgisayar bağımlılığı duruş bozukluğuna neden olabilir!

Mimar Adnan Özaras: Depreme dayanıklı yapı için ilk adım projelendirme aşamasında atılır

Konya’da kamyon devrildi: 1 ölü

İşgal rejimi Lübnan’da bir aracı hedef aldı: Bir kişi şehit oldu

Yükleniyor

Haberi Sesli Oku

ŞEHİR HABERLERİ


MTDF Başkanı Öter: Mardin'in örfüne uygun olmayan diziler kenti değersizleştiriyor

Cumhurbaşkanı Erdoğan: G20'yi daha fazla sorumluluk üstlenmeye davet ediyorum

Kocaeli'nde "Yolumuzu Aydınlatan Yıldızlar" programı düzenlendi

Kayısı fidanı satıcıları: Talep artarak büyüyor

Umut Kervanı Tarsus'ta giyim yardımında bulundu

Endonezya’daki toprak kaymalarında can kaybı 30’a yükseldi

Scattered Lapsus$ Hunters adlı hacker grubu, 200’den fazla şirketi hedef alan veri ihlalini üstlendi