• BIST 100

    9470,18%1,09
  • DOLAR

    34,56% 0,25
  • EURO

    36,03% -0,55
  • GRAM ALTIN

    2994,82% 1,12
  • Ç. ALTIN

    5006,23% 1,01

Şanlıurfa sel afeti sonrası bölgede bilimsel araştırma

GÜNDEM 23.12.2023 02:35:07 0
Şanlıurfa sel afeti sonrası bölgede bilimsel araştırma

Şanlıurfa sel afeti sonrası bölgede bilimsel araştırma

15 Mart 2023 tarihinde Şanlıurfa’da yaşanan sel felaketinin ardından bölgede 3 Üniversiteden bilim insanlarının katıldığı bilimsel araştırma yapıldı.

Gerçekleştirilen bilimsel araştırmada, bölgede 1500 yıl önce Roma imparatoru Jüstinyen tarafından şehri ve Hazreti İbrahim Peygamberin makamını korumak amacıyla yapılan Jüstinyen bendi ve Jüstinyen kanalı üzerinde ve çevresindeki yapılaşmalar nedeniyle kanal kapasitesinin azalmasının sel afetinde önemli rol oynadığı açıklandı.

“Ulaşım hatları üzerindeki yapılar su baskınlarına sebep olmuş”
Doç. Dr. Özçelik, “Sel afetinin yaşandığı bölgede bilimsel araştırma yapan Muğla Sıtkı Koçman, Kırklareli ve Ege Üniversitesinden araştırmacıların yer aldığı proje ekibi danışmanı MSKÜ Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ceyhun Özçelik, “15 Mart 2023 tarihinde Şanlıurfa ilinde gerçekleşen taşkın sonrasında mevcut drenaj hatları üzerinde kısmi temizlik ve düzenleme çalışmaları yapılmış olsa da, akış düzensizliklerine yol açan ana unsurların büyük bir kısmının hala arazide mevcut olduğunu tespit ettik. Şehrin ulaşımını kolaylaştırmak için yapılan ulaşım hatlarının üzerindeki viyadük, menfez, köprü gibi sanat yapılarının doğal drenaj hatlarını kesmesi nedeniyle şehir içeresinde su baskınları ve ölümler yaşanmıştır” dedi.
“Kanal kesiti değişmiş”
Şanlıurfa’nın şehir merkezini taşkınlardan korumak için Bizans İmparatoru Jüstinyen döneminde yapılan kuşaklama kanalı üzerinde ve çevresinde yüzyıllar boyunca insan faaliyetleri sonucu kanal kesiti değiştiğini belirten Özçelik, “Bazı kesimlerde daralmış bazı yerlerde ise tamamen kapatılmıştır. Buna rağmen milattan sonra 520’li yıllarda yapılan kanal zaman zaman sekteye uğrasa da Şanlıurfa’nın tarihi şehir merkezini yüzyıllardır taşkınlardan korumaktadır. Yer yer değişmekle birlikte 100 metre genişlikte, 30 metre derinlikte yarma ve dolguda ilerleyen kanalın kesiti bazı kesimlerde 10 metreye kadar düştüğünü, bazı kesimlerde ise doldurulduğunu tespit ettik. Kanal kapasitesindeki azalma nedeniyle geriye doğru kabaran su, kanalın en düşük kotlu bölgesinde taşarak, sürüklediği malzemeleri kanal içine taşıyarak kanalın tıkanmasına sebep olmuştur. Bu bölgede son yıllarda inşa edilen yapılar Roma İmparatoru Jüstinyen tarafından yatağı değiştirilen eski Deysan suyu yatağı üzerinde olup taştın etkilerine doğrudan maruz kalmıştır. Taşkın sular buradan öteye Hazreti İbrahim Peygamberin ve Nemrut’un kızı Zeliha’nın ateşe atıldığı ve ateşin suya dönüştüğü yer olarak anılan Ayn Halil ve Ayn Zeliha kaynaklarını (Balıklıgöl) sular altında bırakmıştır” dedi.

Öneriler
Kadim Şanlıurfa şehrini ve özellikle tüm semavi dinler için kutsal kabul edilen bölgeyi koruyarak gelecek kuşaklara aktarmanın çok önemli bir görev olduğunu belirten Doç. Dr. Özçelik, “Milattan sonra 520’li yıllarda Jüstinyen tarafından çok büyük miktarda emek, iş gücü ve kaynak harcanarak, o dönemin kıt kaynaklarıyla açılmış olan kanalın bazı yarma kesimlerinde kilometrelerce betonarme menfezle kaplandığını gördük. Yüzlerce yıldır korunan ve dünyada örneği bulunmayan bu kanal ve bentlerin, taşkın sularının tahliyesi, yol genişletme çalışmaları veya diğer herhangi bir sebeple tahrip edilmesi ve yerine betonarme yapılaşmaya gidilmesi ilerisi için daha büyük sıkıntılara neden olabilir. Karakoyun Deresi boyunca akış kesiti yapay etkilerden arındırılarak dere yatağında akış düzensizliklerine yol açan unsurlar ortadan kaldırılmalıdır. En azından Jüstinyen döneminde tasarlandığı biçimiyle korunarak, mümkünse kanal kapasitesini arttırıcı tedbirler ve üst havzalarda gerekli koruyucu önlemler alınmalıdır. Diğer taraftan Abide Meydanı’ndaki alt geçitte, Sırrın deresinde taşkın zararları görülen muhtelif kesitlerinde gereken önlemler alınmalı, drenaj hatları üzerine yapılaşma yapılmamalı, inşa edilmiş veya akışı kapatan unsurlar akış hatlarından kaldırarak vatandaşların can ve mal güvenliği korunmalıdır” dedi.

Uzmanlardan ağız ve diş sağlığı için önemli uyarılar: "Erken kontrol ve düzenli bakım şart"

Gazze soykırımının 413'üncü günü

“Vaktini sosyal medyada geçiren çocuklarla, kitap okuyan çocuklar arasında fark var”

Arama kurtarma ekipleri STK fuarında

Kızıltepe ilçesine ilk kez getirilen anjiyo cihazıyla ameliyat gerçekleştirildi

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Kacır Diyarbakır'da

Dr. Giden: Akciğer kanserinin yaklaşık yüzde 90'ı sigara kullanımına bağlıdır

Hakkında kesinleşmiş hapis cezası olan şahıs tutuklandı

İşgal çetesinin, dünya barışı ve güvenliği için büyük bir tehdit haline geldiği apaçık ortadadır

Batı Karadeniz için sağanak ve kar uyarısı

HÜDA PAR İl Başkanı Beyazçiçek: Yüksek su fiyatları vatandaşı zorluyor!

HÜDA PAR Vekili Demir, İslam alimlerini buluşturan forumu değerlendirdi

Uzmanlardan önemli uyarı: Lenfödem tedavisi mümkün

Meteoroloji'den Bursa için sarı kodlu uyarı

Marmara için kuvvetli sağanak ve kar uyarısı

HÜDA PAR Bingöl İl Başkanlığı: Gazze imtihanında tüm dünya sınıfta kaldı

3D gözlük ile Mescid-i Aksa ziyareti

Ticaret Bakanlığı: 5,7 milyar liralık gelir kaybı önlendi

Bakan Kacır: GAP bölgesini ülkemizin gıda ambarı haline getirdik

Üzerinde uyuşturucu bulunan şahıs hakkında yasal işlem başlatıldı

Memur-Sen'den işten çıkarılan belediye işçilerine destek

Malatya'da 2 ayrı kaza: 9 yaralı

Yeşilyurt Belediyesi öğretmenler gününü kutladı

Türkiye'den Pakistan'daki saldırıya kınama

Bakan Yumaklı: Katma değerli bir hale getirip satamıyorsanız sadece üretmenizin bir anlamı yok

Boğazına şeker kaçan çocuğu öğretmeni kurtardı

Tarihin izleri Poyraz Konağı'nda canlanıyor

İlkokul birinci sınıflara yönelik etkinlik fasikülleri yayımlandı

Pozantı Otoyolu'nda iki ayrı kaza yaşandı

Meteoroloji'den Ege, Karadeniz ve Akdeniz için uyarı

Yükleniyor

Haberi Sesli Oku