• BIST 100

    10878,51%0,23
  • DOLAR

    40,67% 0,02
  • EURO

    46,96% -0,25
  • GRAM ALTIN

    4412,07% 0,04
  • Ç. ALTIN

    7054,63% -0,07

YKS’ye giden yolda ‘kaygı’ tuzağına düşmeyin!

18 Haziran 2025, Çarşamba 11:37
18 Haziran 2025, Çarşamba 11:37
YKS’ye giden yolda ‘kaygı’ tuzağına düşmeyin!
  • Dinle
  • A+
    Büyüt
  • A-
    Küçült

Sınavların, öğrencilerin yalnızca akademik yeterliliğini değil, aynı zamanda stresle başa çıkma becerilerini de ölçen önemli dönemeçler olduğunu belirten uzmanlar, kaygının kontrolsüz hale gelmesinin öğrencinin potansiyelini ortaya koymasını engelleyebil

Sınav kaygısı, yalnızca öğrencinin değil ailesinin ve çevresinin de dâhil olduğu çok boyutlu bir süreç olduğuna dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog Çağrı Akyol Çevirir, sınav kaygısının nedenleri, etkileri ve başa çıkma yöntemleri ile özellikle ebeveynlerin bu süreçteki destekleyici rolünün öneminden bahsetti.

Kontrolsüz kaygı, öğrencinin potansiyelini engeller!

Sınavların, öğrencilerin yalnızca akademik yeterliliğini değil, aynı zamanda stresle başa çıkma becerilerini de ölçen önemli dönemeçler olduğunu ifade eden Çevirir, “Bu süreçte hissedilen kaygı, belirli bir seviyeye kadar motive edici olabilirken; kontrolsüz hale geldiğinde öğrencinin potansiyelini ortaya koymasını engelleyebilir.” dedi.

YKS gibi geleceği belirleyen sınavların öğrencilerde yüksek stres yarattığını ve sınav kaygısının yoğun yaşanmasına neden olduğunu aktaran Çevirir, “Bu kaygı yalnızca bireyin içsel yaşantısıyla sınırlı değildir. Aile tutumları gibi çevresel faktörler de bu süreçte belirleyici rol oynar.” şeklinde konuştu.

Sınav kaygısı bireyin performansını düşürebilecek kadar yoğun olabilir!

Öğrencinin sınav öncesinde ya da sınav anında başarısızlık korkusu nedeniyle yaşadığı yoğun stres halinin sınav kaygısı olarak adlandırıldığını kaydeden Çevirir, “Bu kaygı, zihinsel, duygusal ve fiziksel düzeyde etkiler yaratabilir.” dedi.

Sınav kaygısının heyecanla karıştırılmaması gerektiğini vurgulayan Çevirir, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Çünkü heyecan motive edici ve geçici bir uyaranken, sınav kaygısı bireyin performansını düşürebilecek kadar yoğun olabilir. Bilişsel olarak dikkat dağınıklığı, unutkanlık, ‘başaramayacağım’ gibi olumsuz iç seslerle birlikte sınavla ilgili felaket senaryoları geliştirme görülebilir. Duygusal açıdan huzursuzluk, karamsarlık, ağlama isteği ve öfke patlamaları; fiziksel olarak ise kalp çarpıntısı, mide bulantısı, terleme, kas gerginliği gibi tepkilerle kendini gösterebilir.”

Ebeveynlerin rolü, denetleyici değil destekleyici olmak!

Sınav kaygısını artıran en önemli dışsal etkenlerden birinin de baskıcı ve aşırı eleştirel ebeveyn tutumları olduğuna dikkat çeken Çevirir, “Özellikle çocuğun başarısını merkeze koyan, sonuç odaklı ve kıyaslayıcı ebeveyn davranışları öğrencide yetersizlik duygusunu pekiştirir.” dedi.

‘Kardeşin kazandı, sen neden yapamayasın?’, ‘Bu sınavdan yüksek almazsan geleceğin mahvolur’ gibi ifadelerin öğrencinin iç sesine dönüşerek kaygının temel kaynaklarından biri haline gelebileceğini dile getiren Çevirir, “Araştırmalar, bu tür eleştirel tutumların öğrencinin kendilik değerini yalnızca başarıya indirgediğini ve özgüvenini zedelediğini gösteriyor. Bu noktada ebeveynlerin rolü, denetleyici değil destekleyici olmaktır. Öğrencinin yalnızca akademik başarısını değil, çabasını da takdir etmek, sürece odaklanmak ve koşulsuz bir kabul sunmak oldukça değerlidir. ‘Ne kadar çalıştığını biliyorum, seninle gurur duyuyorum’ gibi ifadeler öğrencinin kendini değerli hissetmesini sağlar. Gerçekçi beklentilerle yaklaşmak, empati göstermek ve sınavın hayatın sonu olmadığını hatırlatmak ebeveyn desteğini anlamlı hale getirir.” açıklamasını yaptı.

Olumlu cümlelerle içsel konuşmaları düzenlemek mümkün…

Sınav kaygısıyla baş etmek için öğrencilerin uygulayabileceği çeşitli stratejiler bulunduğunu da aktaran Çevirir, “Bunların başında nefes egzersizleri, gevşeme teknikleri ve beden farkındalığı çalışmaları gelir. Özellikle 4-7-8 nefes tekniği gibi yöntemler, kaygı anında sinir sistemini düzenleyerek bireyin fiziksel tepkilerini kontrol altına almasına yardımcı olur.” dedi.

Olumsuz düşünceleri fark edip yeniden yapılandırmanın zihinsel dayanıklılığı artıracağını kaydeden Çevirir, şunları söyledi:

“‘Başarısız olacağım’ yerine ‘elimden geleni yapıyorum’ gibi cümlelerle içsel konuşmaları düzenlemek mümkün. Ayrıca, sınav provası yapmak, bilinmezliği azaltarak kaygının yoğunluğunu düşürür. Sınav anında ise odaklanmayı korumak oldukça önemli. Öğrencinin yalnızca çözmekte olduğu soruya yönelmesi, geçmiş ya da geleceğe dair kaygılı düşüncelerden uzaklaşmasına yardımcı olur. Fiziksel farkındalık, öğrenciyi ana döndürür. Örneğin kalemini tuttuğunu, sandalyesine oturduğunu hissetmek dikkati toparlayabilir. Daha önce hazırlanan olumlu iç ses cümlelerinin sınav esnasında hatırlanması da güven duygusunu besler.”

Sınav sonucu, bir bireyin değerini belirlemez…

Sınav sabahı ise sınavın kendisi kadar kritik bir aşama olduğunun altını çizen Uzman Klinik Psikolog Çağrı Akyol Çevirir, “Öğrencilerin bu sabah yeni ve alışılmadık gıdalardan, aşırı kafeinden ve sosyal medya gibi uyarıcılardan uzak durmaları önerilir. Zihinsel olarak rahat hissetmeleri için sınav yerine zamanında ulaşmak, gevşeme egzersizleri yapmak ve hafif bir kahvaltı tercih etmek önemli. Sınava aşırı aç ya da aşırı tok girilmesi dikkat sorunlarına neden olabilir.” uyarısında bulundu.

Sınav kaygısının bireysel olduğu kadar ilişkisel boyutlar da taşıyan bir süreç olduğunu hatırlatan Çevirir, “Bu nedenle yalnızca öğrencinin değil, ailesinin ve çevresinin de sürece dahil olması gerekir. Ebeveynlerin destekleyici, anlayışlı ve empatik tutumu; öğrencinin sınav performansını olduğu kadar, uzun vadeli psikolojik sağlığını da olumlu etkiler. Unutulmamalıdır ki bir sınav sonucu, bir bireyin değerini belirlemez. Öğrencinin yanında durmak, çabasını takdir etmek ve duygusal güven sunmak, onun hem bugünkü başarısını hem de gelecekteki dayanıklılığını inşa edecektir.” diyerek sözlerini tamamladı. (İLKHA)

Cezayir'de uçak kazasında 4 kişi öldü

TBMM Başkanı Kurtulmuş: Türk-Kürt kardeşliği, coğrafyamızın asli kodudur

BM yetkilisi, işgalin Gazze'de saldırganlığını genişletmesi konusunda uyardı: Sonuç felaket olur!

Gazze'de 3 direniş grubunda ortak operasyon

Kudüs ve Hukuk Derneği Başkanı Eminoğlu'ndan Gazze çağrısı: Siyaset üstü ittifak gerekli

Bursa Gönüllü Kuruluşlar Platformu Sözcüsü Özyürek: Türkiye’yi, Pazar günü Ankara’daki yürüyüşümüze bekliyoruz

Konya Sivil Toplum Kuruluşları Platformu Temsilcisi Ceylan'dan “Gazze’ye İnsani Koridor” çağrısı

Antalya Kudüs Platformu Temsilcisi Arslan: Gazze için artık somut adımlar atılmalı

Yapay zekâ hekimin yerini alabilir mi?

Diyarbakır İslami STK Platformu'ndan Ankara'daki Gazze yürüyüşüne davet

Cizre'de yaz Kur'an kursları öğrencileri arasında bilgi yarışması düzenlendi

Gazze için “İnsani Koridor” yürüyüşüne Mardin’den destek!

Bakan Tunç: Sahte elektronik imza soruşturmasında 199 kişi hakkında dava açıldı, 37 kişi tutuklandı

Elazığ El Aksa Platformu Temsilcisi Eryılmaz: Yüreği Gazze için yanan herkesi Ankara'daki yürüyüşe bekliyoruz

Siirt Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde östaki balon tuboplasti başarıyla uygulandı

Fındık alım fiyatları belirlendi

HÜDA PAR Genel Başkanı Yapıcıoğlu, "Terörsüz Türkiye" komisyonunda süreci değerlendirdi

Adıyaman'da FETÖ hükümlüsü yakalandı

Eğitimci Gündüz: YKS tercihlerinde sadece puanla hareket edenler büyük risk alıyor

Kasten öldürme suçundan aranan şahıs yakalandı

HÜDA PAR Milletvekili Demir: Tüm Türkiye’yi 10 Ağustos’taki Gazze yürüyüşüne davet ediyoruz

HÜDA PAR Van İl Başkanı Sayğın: Muradiye’nin sorunları görmezden gelinemez

Büyükşehir Belediyesi, yaklaşık 9 bin adet çiçek dikti

DMM, ÖSYM'de adayların puanlarının değiştirildiği iddialarını yalanladı

Emzirme sadece beslemek değil, bağ kurmak için bir fırsat!

Battalgazi Belediye Meclisi ağustos ayı ilk oturumunu gerçekleştirildi

Serinlemek için girdiği su kanalında boğuldu

Rehberlik öğretmeni Kılınç: LGS süreci; öğrenci, veli ve öğretmen için oldukça zorlu bir süreçtir

Bingöl’de çıkan yangınlar kısa sürede söndürüldü

Prof. Dr. Ekinci'nin "HAMAS" paylaşımı tepki çekti

Yükleniyor

Haberi Sesli Oku

ŞEHİR HABERLERİ


Cezayir'de uçak kazasında 4 kişi öldü

TBMM Başkanı Kurtulmuş: Türk-Kürt kardeşliği, coğrafyamızın asli kodudur

BM yetkilisi, işgalin Gazze'de saldırganlığını genişletmesi konusunda uyardı: Sonuç felaket olur!

Gazze'de 3 direniş grubunda ortak operasyon

Kudüs ve Hukuk Derneği Başkanı Eminoğlu'ndan Gazze çağrısı: Siyaset üstü ittifak gerekli

Bursa Gönüllü Kuruluşlar Platformu Sözcüsü Özyürek: Türkiye’yi, Pazar günü Ankara’daki yürüyüşümüze bekliyoruz

Konya Sivil Toplum Kuruluşları Platformu Temsilcisi Ceylan'dan “Gazze’ye İnsani Koridor” çağrısı

YAZARLAR