Son dönemlerde birçok ana gıda ürününde fiyat artışları yaşanıyor. Meyve-sebzeden, et ve süt ürünlerine kadar her üründe yükselen fiyatlar tüketicinin birinci gündem maddesi konumunda. Son günlerde fiyat artışı dikkat çeken bir diğer ürün ise yumurta... Yumurtanın adet fiyatı üreticide 80 kuruşa dayandı. Geçen yılın aynı döneminde 1 adet yumurtanın fiyatı 43 kuruş seviyelerindeydi. Geçen hafta itibariyle 1 yumurta üreticide 73 kuruşa satılıyordu. Sofrasından yumurtayı eksik etmeyen vatandaş da, her gün yumurta ile yemek yapan restoranlar da kara kara düşünüyor. Biz de yaşanan bu fiyat artışının nedenlerini Yumurta Üreticileri Merkez Birliği Başkanı İbrahim Afyon’a sorduk. Fiyat artışlarına gerekçe olarak Afyon’un verdiği ilk cevap ‘maliyet artışları’ oldu.
‘MALİYETİN ALTINDA SATIYORUZ’
Uzun yıllardır yumurtacılık sektöründe sorunlar yaşandığını ifade eden Afyon, “Bugün maliyetlerimiz çok yükseldi. Aslına bakarsınız en şeffaf sektörlerden biriyiz. Bütün girdi fiyatlarını masaya koyabiliyoruz. Ambalaj, nakliye, elektrik gibi birçok alanda maliyetlerimiz arttı. En büyük girdi kalemini oluşturan yem fiyatlarında da büyük yükseliş yaşandı. Tüm bunlar bir araya gelince yumurta fiyatında artış kaçınılmaz oldu. Evet, fiyatlar arttı ve bu tartışma konusu oldu ancak yumurta üreticileri hala maliyetinin altında satış yapıyor. Çünkü bir yumurtanın üreticiden çıkış fiyatının 1 TL olması gerekiyor. Aslında maliyetlerdeki artışa bakınca ‘yumurta fiyatlarına zam geldi’ demek komik oluyor” ifadelerini kullandı.
YUMURTA TAVUKLARI KESİLDİ
Geçmiş dönemde arz-talepteki dengesizlik yüzünden fiyatların düşük kaldığını belirten Afyon, “Özellikle pandeminin yoğun yaşandığı geçen yıl tüketim azalmıştı. Çünkü oteller, restoranlar gibi toplu tüketim yerleri kapalıydı. Yumurta depolanabilir bir ürün olmadığı için satılması gerekiyor. İşte bu durum nedeniyle üretim devam ederken, tüketim azalınca fiyatlar da aşağı düşmüştü. Bu dönemde ise restoranlar, kafeler, okullar, oteller hep açık... Bu yüzden satışlar da artıyor. Ayrıca geçen yıllarda üretim fazla olduğu için zarar eden yumurta üreticileri, yumurta tavuklarını kesti. Bu da üretimin bir miktar düşmesine neden oldu. Üretim aslında daha normal seviyelere geldi. Tüm bu sürece bakıldığında vatandaşın ‘yumurta fiyatlarına zam geldi’ demesi gayet doğaldır ancak üreticinin başka yapacak bir şeyi kalmadı. Yumurta fiyatları artsa da hala üreticiyi memnun edecek boyutta değil” diye konuştu.
‘VATANDAŞ BİZE TEPKİ GÖSTERİYOR’
Büyükçekmece ve Küçükçemece’de kurulan pazar yerlerinde yumurta satan Cahit Balcı, son 1 aydır her hafta 30’lu yumurtaya 2 TL zam geldiğini söyledi. Balcı, “Üreticide fiyat yükseldikçe biz de fiyatlarımızı arttırıyoruz. Bizim 25-26 TL’ye sattığımız yumurtalar marketlerde 32-33 TL. Yaşanan Vatandaş sürekli tepki gösteriyor, bizi suçluyor. Bizim kârımızı ise 30’lu yumurtada 2-3 TL’yi geçmiyor. Yumurtada bu dönemlerde fiyat artışı olması normal. Çünkü okullar açılıyor, havalar soğuyor ve tüketim artıyor. Ayrıca üreticiler yumurtacı tavuklarını yeniliyorlar” dedi.
BAKANLIK FAHİŞ ARTIŞLARI TAKİPTE
Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdür Yardımcısı Adnan Benli başkanlığındaki ekip de geçtiğimiz hafta marketlere yönelik fahiş fiyat artışı ve etiket denetimini yapmıştı. Ekipler, marketlerde, sebze ve meyve, temel gıda ürünleri ile temizlik ürünleri başta olmak üzere temel ihtiyaç maddelerine yönelik fiyatları inceledi. Denetimlerde, ürünün etiket fiyatı ile kasa fiyatı arasında fark olup olmadığına, etiket ve künye bilgileriile indirimli ürünün indirimden önceki fiyatına bakıldı. Ekipler, rastgele seçtikleri ürünleri kasaya götürerek fiyat karşılaştırması yaptı.
Denetim sonuçlarına yönelik uygulanacak cezaya ilişkin de bilgi veren Benli, fahiş fiyat tespitinde ürün başına 10 bin 911 lira ile 109 bin 911 lira, etiket mevzuatına aykırı işlem tesisinde de 452 lira cezai işlem uygulandığını bildirdi. Etiket uygunsuzluklarında bakanlığın “Alo 175” hattı aranarak bilgi verilebiliyor.
