ERCP, pankreas ve safra salgılarının döküldüğü kanalların muayenesi ve tedavisi için yapılan bir işlemdir. Bu kanallar sayesinde salgılar bağırsağa dökülür. Karaciğer ve safra kesesi salgılarının döküldüğü kanallara safra yolu adı verilir. Pankreas salgılarının döküldüğü kanala pankreas kanalı denir. ERCP işlemi duodenoskop adı verilen parmak kalınlığında, bükülebilen, ucunda görüntü aktaran optik lensi olan ve ışık veren uzun tüp şeklinde bir aletle gerçekleştirilir. Ağızdan yutturularak mideye ve oradan da on iki parmak bağırsağına varılarak bu bölgede yer alan papil denilen giriş alanından safra ve pankreas kanallarına ulaşılır. Bu kapalı ameliyat prosedürü ile on iki parmak bağırsağına girilerek safra yolları ve pankreas kanalına müdahale edilir. Bu işleme en fazla safra kesesinden safra kanalına düşen taş durumlarında başvurulur. Bunun dışında safra yolları ve pankreas tümörlerinde, kanal darlıklarında, safra kesesi ameliyatlarından sonra meydana gelebilecek safra yolu zedelenmelerinde, safra yolları ile iştiraki karaciğer kistlerinde kullanılmaktadır.

İşlem için mide boş olmalıdır, bunun için hasta muayeneden önce en az 8 saat bir şey yememiş ve içmemiş olmalıdır. Önemli ilaçlar az miktarda suyla içilebilir. Önemli bir hastalık veya özellikle kontrast maddeye alerji varsa ya da herhangi bir ilaç (Coumadin, Plavix, Aspirin gibi) kullanılıyorsa doktora mutlaka söylenmelidir. İşlemin rahat yapılabilmesi için sakinleştirici ilaç verilmektedir. Kullanılan sakinleştirici ilaç refleksleri ve karar verme yeteneğini etkileyeceğinden, işlemden sonra taşıt kullanmamalı ve önemli kararlar verilmemelidir. Merkezimizde ERCP işlemlerini ameliyathane ortamında anestezi ekibi eşliğinde yapmaktayız. Bu sayede işlem konforu ve hasta güvenliği artmaktadır. İşlem yaklaşık 15-60 dakika kadar sürebilmektedir.

ERCP sırasında neler yapılabilir? Sfinkterotomi pankreas ve safra yollarının birlikte açıldığı ağzı saran kasın kesilmesidir. Bu ağza papilla adı verilir. Kesinin nedeni bu ağzın genişletilmesidir. Safra yollarındaki taşlar balon veya basketle çıkarılır. ERCP yoluyla uygulanan en yaygın tedavilerden biri safra yolundaki taşların çıkarılmasıdır. Stentler plastik veya metal tellerden yapılmış, daralmış safra yollarından geçen, safranın bağırsağa akmasını sağlayan boru şeklinde ince yapılardır. Bazı ERCP kateterlerinde balon bulunur. Bu balon, kanaldaki daralmış bölgeye (striktüre) yerleştirilebilir. Balon, dar alanı kaplayacak şekilde şişirilir (genişletilir). Daha sonra balon çıkartılır. Kanalı açık tutmak için geçici bir stent yerleştirilebilir. Bazen bir ucu safra yollarında olan, bir ucu burundan dışarı çıkartılan plastik tüp (Nazobiliyer tüp) takılabilir. İşlem sırasında yolu tıkayan anormal kitlesel oluşumlar saptandığından bunlardan biyopsi alınabilir.

ERCP genellikle güvenli bir işlemdir, fakat bazı komplikasyonlar görülebilir. Toplam komplikasyon oranı, çoğunlukla hafif olmakla birlikte %10 civarındadır. Önemli olanlar şöyle sıralanabilir: Pankreasın iltihabi hastalığı (pankreatit; %3-5), Safra yollarının (kolanjit) veya safra kesesinin (kolesistit) iltihabi hastalığı, Kanama (%2-3), Barsak delinmesi (%0.5-1). İşlem sonrası şiddetli karın ağrısı, ateş, titreme, kusma veya dışkının siyah gelmesi veya kanlı gelmesi durumunda doktora hemen başvurulmalıdır.

ERCP işlemi tarafımdan, hastanemizdeki donanımlı ve konforlu ortamla yaklaşık altı yıldır güvenle ve yüksek başarı oranlarıyla gerçekleştirilmektedir. Bu sayede hastaların daha uzak şehirlere gitmesi engellenmekte ve maliyet etkin bir ortam yaratılmış olmaktadır.